Οι άνθρωποι της Τρίτης Ηλικίας θεωρούνται για τους απατεώνες εύκολος στόχος και τα φαινόμενα εξαπάτησης εις βάρος τους ολοένα και αυξάνονται. Με ποιους, όμως, τρόπους συνηθίζουν να δρουν οι επιτήδειοι και πώς μπορείτε να προστατεύσετε τον εαυτό σας από αυτούς; Ας δούμε αναλυτικά τις σχετικές πληροφορίες, έτσι όπως δημοσιεύτηκαν από την Ελληνική Αστυνομία, προς ενημέρωση των πολιτών:
Τρόποι εξαπάτησης των ηλικιωμένων
Οι δράστες ισχυρίζονται ότι συγγενής του ηλικιωμένου προκάλεσε τροχαίο ατύχημα
Οι δράστες (έχοντας ήδη πληροφορίες για την οικογενειακή κατάσταση των υποψήφιων θυμάτων) τηλεφωνούν στους ηλικιωμένους προσποιούμενοι ότι είναι νοσοκομειακοί γιατροί, δικηγόροι ή αστυνομικοί. Στο τηλεφώνημα ισχυρίζονται ψευδώς ότι στενό συγγενικό τους πρόσωπο (συνήθως τέκνο τους) έχει προκαλέσει με υπαιτιότητά του τροχαίο ατύχημα επιφέροντας τον θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό συνήθως ανήλικου παιδιού.
Στη συνέχεια λένε ότι, για να μη φυλακιστεί το συγγενικό τους πρόσωπο και για να μην έχει ποινικές συνέπειες, απαιτείται η καταβολή σημαντικών χρηματικών ποσών. Το ύψος του ποσού διαφοροποιείται ανάλογα με τη δεκτικότητα και την ευπιστία των θυμάτων.
Σε κάποιες περιπτώσεις, για να γίνει πιο πειστικό το σενάριο, άλλοι συνεργάτες τους παρεμβάλλονται στην τηλεφωνική επικοινωνία και προσποιούνται το συγγενικό τους πρόσωπο, εκλιπαρώντας για βοήθεια και ασκώντας αφόρητη ψυχολογική πίεση στα θύματα.
Εφόσον τα θύματα πεισθούν να καταβάλουν το απαιτούμενο ποσό, οι δράστες πηγαίνουν στο σπίτι για την παραλαβή των χρημάτων ή δίνουν ραντεβού κοντά στο σπίτι.
Σημείωση: στα τροχαία ατυχήματα ακολουθούνται πάντα από τις αστυνομικές Αρχές οι νόμιμες και προβλεπόμενες ενέργειες, υπό την καθοδήγηση των κατά τόπους Εισαγγελικών Αρχών. Σε καμία περίπτωση δεν παρεκκλίνουν από αυτές με την καταβολή χρηματικών ποσών.
Οι δράστες ισχυρίζονται στον ηλικιωμένο ότι επικοινωνούν μαζί του εκ μέρους συγγενικού του προσώπου
Οι δράστες επιλέγουν συνήθως κάποιον ηλικιωμένο και συγκεντρώνουν πληροφορίες τόσο για τον ίδιο, όσο και για συγγενικά του πρόσωπα (συνήθως για παιδιά και εγγόνια).
Στη συνέχεια τον πλησιάζουν αιφνιδιαστικά δήθεν εκ μέρους των συγγενών του. Αυτή η προσέγγιση συνήθως γίνεται κατά την έξοδο ή λίγο πριν την είσοδο στην κατοικία τους, έξω από Τράπεζες ή εμπορικά καταστήματα κ.λ.π.
Ισχυρίζονται ότι οι συγγενείς τους έχουν μια άμεση ανάγκη από χρήματα, που πρέπει να ικανοποιηθεί χωρίς αναβολή. Οι λόγοι, που συνήθως επικαλούνται είναι η εξόφληση ενός χρέους, η πληρωμή ασφαλιστηρίων συμβολαίων, η αγορά ηλεκτρικών συσκευών, ανταλλακτικών αυτοκινήτων κ.λ.π.
Φροντίζουν να αναφέρονται με ιδιαίτερη οικειότητα στα συγγενικά πρόσωπα, που δήθεν εκπροσωπούν, προκειμένου να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του ηλικιωμένου. Σε αρκετές, μάλιστα, περιπτώσεις οι δράστες προσποιούνται ότι τηλεφωνούν στα οικεία πρόσωπα, για να γίνουν περισσότερο πιστευτοί. Στην ουσία τηλεφωνούν σε συνεργό τους, κάτι που ο ηλικιωμένος δεν το αντιλαμβάνεται μέσα στην αναστάτωσή του, και, έτσι, επιδιώκουν να του αποσπάσουν μεγάλα χρηματικά ποσά.
Τα χρηματικά ποσά, που ζητούν οι δράστες κυμαίνονται από μερικές εκατοντάδες έως αρκετές χιλιάδες Ευρώ. Το ποσό διαφοροποιείται ανάλογα με τη δεκτικότητα και την ευπιστία των ηλικιωμένων. Ενδεικτικά αναφέρεται πως στο παρελθόν δράστες είχαν μεταφέρει με αυτοκίνητο ηλικιωμένους ακόμα και σε Τράπεζες, προκειμένου να πάρουν μεγάλα χρηματικά ποσά και να τους τα παραδώσουν.
Οι δράστες ισχυρίζονται ότι κάποιο συγγενικό πρόσωπο του ηλικιωμένου νοσηλεύτηκε εσπευσμένα
Οι δράστες επιλέγουν συνήθως κάποιον ηλικιωμένο και συγκεντρώνουν πληροφορίες τόσο για τον ίδιο, όσο και για συγγενικά του πρόσωπα (συνήθως για τα παιδιά του).
Στη συνέχεια, τηλεφωνούν στον ηλικιωμένο κυρίως τις νυχτερινές ώρες (συνήθως μετά τα μεσάνυχτα) και εκμεταλλευόμενοι την αναστάτωσή του, του αναγγέλλουν ότι ένας στενός συγγενής του (π.χ. γιος, κόρη, γαμπρός ή νύφη) εισήχθη εσπευσμένα σε κάποιο νοσοκομείο λόγω τροχαίου ατυχήματος ή κάποιου άλλου εκτάκτου λόγου.
Του ζητούν χρήματα, προκειμένου να γίνει άμεσα κάποια ιατρική πράξη, συνήθως χειρουργική επέμβαση.
Οι δράστες ζητούν από τον ηλικιωμένο να μεταβεί αμέσως σε συγκεκριμένο σημείο (συνήθως κοντά στο σπίτι του). Εκεί τον περιμένει ο υποτιθέμενος άνθρωπος του νοσοκομείου π.χ. ένας νοσηλευτής ή υπάλληλος του ΕΚΑΒ (που δεν είναι άλλος από τον συνεργό), για να παραλάβει τα χρήματα και να τα παραδώσει το ταχύτερο δυνατό στους γιατρούς.
Ο ηλικιωμένος προσπαθεί να καλέσει στο κινητό τηλέφωνο το συγγενικό του πρόσωπο, που υποτίθεται πως είναι σε κρίσιμη κατάσταση. Συνήθως χρησιμοποιεί την ίδια τηλεφωνική συσκευή, στην οποία είχε δεχτεί την κλήση. Μέσα, όμως, στην αναστάτωσή του δεν αντιλαμβάνεται ότι οι δράστες δεν τερμάτισαν την προηγούμενη κλήση και έχουν κρατήσει τη «γραμμή» ακόμα ανοιχτή. Αυτοί παριστάνουν ότι απαντούν στην κλήση, ότι είναι πχ κάποιος τραυματιοφορέας, που κρατάει το κινητό του νοσηλευόμενου συγγενούς και επιβεβαιώνουν τη δυσάρεστη είδηση.
Οι δράστες επικαλούνται την πώληση κατασχεμένων από την Τράπεζα ακινήτων ή οχημάτων σε συμφέρουσα τιμή
Οι δράστες εμφανίζονται συνήθως ως δικηγόροι Τραπεζών, οι οποίες προτίθενται να προχωρήσουν σε πλειστηριασμό κατασχεμένων ακινήτων και αυτοκινήτων.
Με τη χρήση πλαστών εγγράφων και, συνήθως, με το πρόσχημα ότι οι ίδιοι ελέγχουν τη διενέργεια των πλειστηριασμών πείθουν ότι μπορούν να μεσολαβήσουν στην κατακύρωση του πλειστηριαζόμενου αντικειμένου σε πολύ χαμηλή τιμή και αποσπούν έτσι μεγάλα χρηματικά ποσά.
Έχει παρατηρηθεί ότι μέλη αυτών των εγκληματικών ομάδων, για να γίνονται περισσότερο πιστευτοί, μισθώνουν πολυτελή διαμερίσματα και ακριβά αυτοκίνητα, προκειμένου να τα παρουσιάζουν ως προοριζόμενα για εκποίηση από τις Τράπεζες.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι δράστες «αλιεύουν» υποψήφια θύματα, ακόμα και μέσα από τον κύκλο γνωριμιών άλλων ατόμων που έχουν εξαπατήσει, πριν αυτά αντιληφθούν την απάτη που έχει γίνει εις βάρος τους.
Οι δράστες αποσπούν την προσοχή του ηλικιωμένου κατά τη συναλλαγή του στο ΑΤΜ
Οι δράστες πλησιάζουν ένα άτομο τη στιγμή που πραγματοποιεί συναλλαγή στο ΑΤΜ. Χωρίς να γίνουν αντιληπτοί υποκλέπτουν οπτικά το «PIN» κατά την πληκτρολόγησή του και περιμένουν να ολοκληρωθεί η συναλλαγή.
Τη στιγμή της εξόδου της κάρτας από το ΑΤΜ ένας από τους δράστες ρίχνει στα πόδια του συναλλασσόμενου ένα χαρτονόμισμα και τον προτρέπει να το πάρει με το πρόσχημα ότι του έπεσε από τη τσέπη.
Όσο ο συναλλασσόμενος απασχολείται με το πεσμένο χαρτονόμισμα, οι δράστες αφαιρούν την κάρτα του από το στόμιο εξόδου του ΑΤΜ και τοποθετούν στη θέση της μία άλλη.
Ο συναλλασόμενος, που δεν έχει αντιληφθεί την αλλαγή της κάρτας, αποχωρεί και, τότε, οι δράστες αφαιρούν το υπόλοιπο του λογαριασμού.
Χρήσιμες οδηγίες, προκειμένου να μην πέσετε θύματα εξαπάτησης
- Μην ανοίγετε την πόρτα σας σε άγνωστα άτομα.
- Ασφαλίστε καλά το σπίτι σας, ειδικά όταν κοιμάστε ή όταν πρόκειται να απουσιάσετε.
- Όταν χρησιμοποιείτε τα μέσα μαζικής μεταφοράς ή βρίσκεστε σε χώρο με συνωστισμό, να μην τοποθετείτε τα χρήματά σας ή το πορτοφόλι σας σε εμφανές και εύκολα προσβάσιμο σημείο των ρούχων σας. Επίσης κρατήστε την τσάντα μπροστά σας και φροντίστε να είναι κλειστή.
- Μην πείθεστε εύκολα από άγνωστα άτομα, που σας πλησιάζουν είτε με το πρόσχημα ευκαιριακών αγορών, είτε ως γνωστοί συγγενών σας, προφασιζόμενοι την εξόφληση χρέους, ασφαλιστήριων συμβολαίων, ηλεκτρικών συσκευών, ανταλλακτικών αυτοκινήτων κ.λ.π., για λογαριασμό των συγγενικών σας προσώπων.
- Την ώρα που πραγματοποιείται συναλλαγές σε ΑΤΜ μην επιτρέπετε σε κανέναν να σας προσεγγίσει. Επίσης, μην δίνετε πληροφορίες για τον αριθμό PIN ή για τον λογαριασμό σας.
- Να έχετε πρόχειρα κάποια τηλέφωνα άμεσης ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, στενοί συγγενείς κ.α.).
- Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί με άγνωστα άτομα, που επιχειρούν να μπουν στο σπίτι σας με διάφορα προσχήματα και τεχνάσματα.
- Εφόσον άγνωστο άτομο μπει στο σπίτι σας με οποιαδήποτε πρόφαση (π.χ. διεξαγωγή έρευνας, πώληση κάποιου προϊόντος, ανάγκη να πραγματοποιήσουν μια κλήση κ.λ.π.), να μην επιτρέπετε να μεταβαίνει σε άλλους χώρους του σπιτιού σας, πέραν αυτών που χρειάζεται, και ποτέ να μην χάνετε την οπτική επαφή μαζί του. Στην περίπτωση αυτή, να προσέχετε τα προσωπικά σας αντικείμενα, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αφαίρεσής τους με τη μέθοδο της απασχόλησης.
- Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί, όταν άγνωστοι προσπαθήσουν να σας πείσουν για την καταβολή χρηματικού ποσού, με το πρόσχημα επείγουσας ανάγκης συγγενικού – φιλικού προσώπου (π.χ. νοσηλεία σε νοσοκομείο) ή με το πρόσχημα πρόκλησης ατυχήματος από συγγενικό σας πρόσωπο, το οποίο είχε ως συνέπεια το θανάσιμο ή βαρύτατο τραυματισμό ανήλικου συνήθως παιδιού. Το ίδιο μπορεί να προσπαθήσουν και τηλεφωνικά.
- Για τους ίδιους λόγους να μην ενδίδετε σε προτροπές για συνάντηση (ραντεβού κ.λ.π.).
- Αν κάποιοι άγνωστοι επικαλεστούν έκτακτη ανάγκη οικείου σας προσώπου, να επιδιώκετε πάντα οι ίδιοι να επικοινωνείτε τηλεφωνικά με το οικείο σας πρόσωπο, προς επιβεβαίωση των όσων επικαλούνται.
- Αν οι δράστες έλθουν σε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί σας, επιδιώξτε την επικοινωνία με το οικείο σας πρόσωπο από άλλη τηλεφωνική συσκευή, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο η «γραμμή» να είναι ακόμη ανοιχτή από τους δράστες.
- Η επικοινωνία να γίνεται άμεσα, με δικό σας τηλέφωνο και κατόπιν δικής σας πρωτοβουλίας και να μην δέχεστε να μιλάτε με άτομο, το οποίο κάλεσαν οι δράστες.
- Σε κάθε περίπτωση, να δηλώνετε ότι δεν πρόκειται να παραδώσετε χρήματα, εάν δεν εμφανιστούν οι συγγενείς σας.
- Να μην δέχεστε σε καμία περίπτωση άγνωστα άτομα να σας οδηγήσουν σε κατάστημα Τράπεζας ή σε ΑΤΜ για ανάληψη χρηματικού ποσού.
- Να μην πείθεστε εύκολα σε ευκαιριακές αγορές προϊόντων, που σας προτείνουν άγνωστα άτομα, ιδιαίτερα δίχως να δείτε πρώτα τα προϊόντα αυτά.
- Να μην πείθεστε από άγνωστους, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπάλληλοι Δημόσιας Υπηρεσίας ή άλλου φορέα για την επιδιόρθωση κάποιου τεχνικού προβλήματος, εάν δεν τους έχετε καλέσει εσείς προηγουμένως.
- Να μην πείθεστε, όταν άγνωστοι σας ζητούν να καταβάλλετε χρήματα για οφειλές γνωστών ή συγγενικών προσώπων σε δημόσιες υπηρεσίες ή σε καταστήματα-εταιρείες για αγορά αγαθών-προσφορά υπηρεσιών ή για επιστροφή φόρου από ασφαλιστικά ταμεία ή για να αποφευχθεί η φυλάκιση οικείου σας προσώπου, λόγω εμπλοκής του σε θανατηφόρο ή σοβαρό τροχαίο ατύχημα.
- Να ξέρετε ότι νοσοκομεία ή δημόσιες υπηρεσίες δε στέλνουν υπαλλήλους τους σε οικίες ή δημόσιους χώρους, για να ζητήσουν από πολίτες χρήματα για τις υπηρεσίες, που παρέχουν.
- Να ξέρετε, επίσης, ότι στα τροχαία ατυχήματα ακολουθούνται πάντα από τις αστυνομικές Αρχές οι νόμιμες και προβλεπόμενες ενέργειες, υπό την καθοδήγηση των κατά τόπους Εισαγγελικών Αρχών και σε καμία περίπτωση δεν υφίστανται παρέκκλιση από αυτές, με την καταβολή χρηματικών ποσών.
- Μπορείτε, αν θέλετε, να αιτηθείτε από την εταιρεία της τηλεφωνικής σας σύνδεσης να ρυθμίσει τον αριθμό τηλεφώνου σας (σταθερό και κινητό) ως απόρρητο, ώστε να μην είναι διαθέσιμος σε τηλεφωνικούς καταλόγους.
- Να έχετε πάντα διαθέσιμους κάποιους τηλεφωνικούς αριθμούς για περίπτωση ανάγκης (Αστυνομία, Πυροσβεστική, Νοσοκομεία, στενοί συγγενείς κ.α.).
- Προσπαθήστε να συγκρατήσετε τα χαρακτηριστικά των δραστών, καθώς και τα οχήματα με τα οποία κινούνται (αριθμό κυκλοφορίας, μάρκα οχήματος, χρώμα κ.λ.π.), για να βοηθήσετε το έργο των διωκτικών αρχών.
- Να ενημερώνετε πάντα τις αστυνομικές Αρχές, ακόμη και στην περίπτωση απόπειρας απάτης σε βάρος σας.
Photo: Security System by Ben W is licensed under CC BY-SA 2.0