Πρώτες Βοήθειες

Λόγω στενώσεως των στεφανιαίων αγγείων, η ποσότητα του αίματος δεν επαρκεί για την αιμάτωση τμήματος του μυοκαρδίου, κυρίως όταν η καρδιά έχει αυξημένες ανάγκες όπως π.χ στο τρέξιμο ή στο περπάτημα. Στις περιπτώσεις αυτές ο ασθενής αισθάνεται έναν θωρακικό πόνο, κυρίως στην προσπάθεια, που ονομάζεται στηθάγχη.

Αντιμετώπιση

1. Ακινησία
2. Ημικαθιστή θέση
3. Τονώστε το ηθικό του
4. Χαλαρώστε ρούχα, που σφίγγουν (ζώνη , γραβάτα, Στηθόδεσμο)
5. Χορηγήστε υπογλώσσιο νιτρογλυκερίνης
6. Αν τα συμπτώματα επιμένουν, φροντίστε για τη μεταφορά του πάσχοντα σε νοσοκομείο

Έμφραγμα είναι η νέκρωση τμήματος του μυοκαρδίου μετά από θρόμβωση, λόγω αρτηριοσκλήρυνσης.

Συμπτώματα

• Έντονος συσφυκτικός οπισθοστερνικός πόνος, με αντανακλάσεις
• Ωχρότητα
• Κρύος ιδρώτας
• Δύσπνοια
• Κυάνωση

Αντιμετώπιση

Σκοπός μας είναι να μειώσουμε το έργο της καρδιάς βάζοντας τον πάσχοντα σε κατάλληλη αναπαυτική θέση. Γι΄ αυτό συνιστούνται:

1. Ακινησία
2. Ημικαθιστή θέση
3. Χαλαρώστε τα ρούχα και ηρεμήστε τον πάσχοντα.
4. Φροντίστε για την άμεση μεταφορά στο νοσοκομείο.
5. Αν εξελιχθεί σε ανακοπή εφαρμόστε ΚΑΡΠΑ.

Τα εγκεφαλικά επεισόδια (ΑΕΕ) αποτελούν την τρίτη αιτία θανάτου στον δυτικό κόσμο, μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο. Τα τελευταία 30 χρόνια, πάντως, έχει παρατηρηθεί μια μείωση κατά 45% στους θανάτους, που οφείλονται σε ΑΕΕ. Σήμερα, το 70% των ανθρώπων που παθαίνουν εγκεφαλικό συνεχίζουν να έχουν την αυτονομία τους, ενώ το 10% αναρρώνουν πλήρως.

Το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο μέσα από τις αρτηρίες διαταράσσεται ή διακόπτεται αιφνίδια. Το αίμα μπορεί να σταματήσει να ρέει σε μια αρτηρία, επειδή εμποδίζεται από κάποιον θρόμβο αίματος ή πλάκα (αυτό ονομάζεται ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο) ή επειδή η αρτηρία έχει σπάσει ή υποστεί ρήξη (αυτό ονομάζεται αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο).

Τα αίτια των ΑΕΕ είναι πολλά και, συνήθως, έχουν σχέση με βλάβες των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων, οι οποίες εγκαθίστανται αργά στο πέρασμα του χρόνου. Ιδιαίτερα συχνό αίτιο τέτοιων αγγειακών βλαβών είναι η υπέρταση.

Πώς θα αναγνωρίσετε τα σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου;

Για να μπορέσετε να αναγνωρίσετε τα σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου, κάντε τρεις απλές ερωτήσεις:

Πρόσωπο – μπορεί ο άνθρωπος να γελάσει; Έχει χαλαρώσει/κρεμάσει το στόμα ή το μάτι του;

Χέρια – μπορεί ο άνθρωπος να σηκώσει και τα δυο του χέρια;

Ομιλία – μπορεί ο άνθρωπος να μιλήσει καθαρά και να καταλάβει τι του λέτε;

Χρόνος – ενεργήστε ΓΡΗΓΟΡΑ καλέστε το 166 ή το 112

Στα σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου περιλαμβάνονται:

• Ζαλάδα, απώλεια ισορροπίας ή ανεξήγητη πτώση
• Απώλεια όρασης, αιφνίδια ή μειωμένη όραση στο ένα ή και στα δύο μάτια
• Πονοκέφαλος, συνήθως είναι δυνατός και εκδηλώνεται απότομα ή ανεξήγητη αλλαγή στη μορφή των πονοκεφάλων
• Δυσκολία στην πρόσληψη φαγητού ή υγρών

Αντιμετώπιση

Το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί ιατρικό επείγον. Η άμεση αντιμετώπιση μπορεί να σώσει ζωές και να μειώσει την αναπηρία. Εάν ένας άνθρωπος εμφανίζει αιφνίδια κάποιες από τις παραπάνω εκδηλώσεις, πρέπει να ζητηθεί ιατρική βοήθεια. Καλέστε αμέσως το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (166) ή το 112. Ωστόσο, το πρώτο που θα πρέπει να διασφαλίσετε είναι ότι το ασθενοφόρο θα φθάσει το συντομότερο δυνατό εκεί που βρίσκεστε, αποτέλεσμα σωστών πληροφοριών προς το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας.

Κατά τη διάρκεια της αναμονής του ασθενοφόρου, παραμείνετε κοντά στον ασθενή και:

– Οδηγήστε τον να ξαπλώσει σε ένα κρεβάτι. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η παροχή αίματος στον εγκέφαλο.

– Μην τον αφήσετε να φάει ή να πιει οτιδήποτε.

– Εάν κάνει εμετό, γυρίστε το κεφάλι και το σώμα του στο πλάι (με τη μέθοδο της πλάγιας θέσης). Έτσι, μειώνεται η πιθανότητα να πάθει εισρόφηση.

– Εάν χάσει τις αισθήσεις του, αρχίστε την παροχή πρώτων βοηθειών. Παρακολουθείτε την αναπνοή και το σφυγµό του κάθε 10 λεπτά και να είστε έτοιµοι να ξεκινήσετε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ), εάν χρειαστεί.

Είναι πολύ σημαντικό για άτομα, που έχουν συμπτώματα εγκεφαλικού, να εισαχθούν στο νοσοκομείο όσο το δυνατό πιο γρήγορα.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Δεν πρέπει να χορηγηθεί ασπιρίνη ή υπογλώσσια στον άρρωστο με εγκεφαλικό γιατί, αν είναι αιμορραγικό, τότε θα του αυξήσει την αιμορραγία. Η σωστότερη αντίδραση είναι να μην του χορηγήσουμε τίποτα, μέχρι να μεταφερθεί στο νοσοκομείο. Παράλληλα, αποφεύγουμε ανύψωση των ποδιών, για να μην επιτείνουμε προβλήματα υπέρτασης.

Υποθερμία ονομάζουμε την γενικευμένη κατάσταση, στην οποία περιέρχεται ο οργανισμός του ανθρώπου μετά από εκτεταμένη έκθεση σε ψύχος. Συμβαίνει, όταν η κεντρική θερμοκρασία του σώματος πέσει κάτω από τους 35^οC, επειδή το σώμα δεν μπορεί να παράγει τόση θερμότητα, όση χάνουμε στο περιβάλλον γύρω μας.

Αντιμετώπιση 

H καλύτερη μέθοδος αντιμετώπισης είναι η πρόληψη!!!

Όταν βλέπετε κάποιον στα πρώτα στάδια της υποθερμίας, είναι σημαντικό να τον προλαβαίνετε τότε!

Σε αρχικά στάδια άμεση ενέργεια μας είναι, αφού καλύψουμε το θύμα με αλουμινοκουβέρτες και αδιάβροχα (το κεφάλι να είναι πάντα καλυμμένο, για να μειώσουμε έτσι την απώλεια θερμότητας), να το μεταφέρουμε το συντομότερο δυνατό σε κλειστό χώρο. Εκεί, αφαιρούμε τα υγρά ρούχα και το σκεπάζουμε με στεγνά, ιδιαίτερα το κεφάλι, το λαιμό, το στήθος, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα. Αν το θύμα διατηρεί τις αισθήσεις, του δίνουμε να πιει ζεστά υγρά, να φάει κάτι και, ίσως στα πρώτα στάδια, λίγη άσκηση για την παραγωγή θερμότητας να βοηθήσει (όχι σε μέτρια και σοβαρή υποθερμία!)

Σε βαριές περιπτώσεις η αναθέρμανση μπορεί να γίνει με άμεση σωματική επαφή με άλλο ζεστό ανθρώπινο σώμα ιδίως στη περιοχή του θώρακα, μέσα σε κουβέρτες . Πρέπει να γίνεται πλήρης μόνωση και να εφαρμόζουμε ήπια θερμότητα στις προαναφερθείσες περιοχές. Εδώ σκοπός μας είναι να σταματήσουμε την πτώση της θερμοκρασίας και όχι τόσο η αναθέρμανση. Δίνουμε στο θύμα υγρό με λίγη ζάχαρη και προσπαθούμε να το κρατήσουμε ξύπνιο.

Σε περίπτωση βαριάς υποθερμίας το θύμα είναι δυνατό να δίνει εντύπωση νεκρού χωρίς αρτηριακή πίεση, σφυγμό ή ακόμα και καρδιακούς ήχους. Σε τέτοιες περιπτώσεις δεν πρέπει να γίνονται εξωτερικές καρδιακές συμπιέσεις, αλλά αναθέρμανση του θύματος. Τα παραπάνω εμφανίζονται λόγω υποθερμικής καταστολής του μεταβολισμού. Πολλά τέτοια θύματα συνέρχονται με λίγες υπολειμματικές βλάβες!

ΠΡΟΣΟΧΗ: η αναθέρμανση του σώματος δε πρέπει να γίνει πολύ γρήγορα (π.χ. χρησιμοποιούμε ζεστά αντικείμενα πετσέτες-κουβέρτες ή και χλιαρό νερό με προσοχή, για να μη δημιουργήσουμε εγκαύματα, καθ’ ότι το θύμα δεν έχει την αίσθηση της θερμότητας.

ΠΟΤΕ δεν αναθερμαίνουμε την περιφέρεια(!!!) και δεν επιτρέπουμε το αλκοόλ, (αποφυγή καταστροφής ιστών), το κάπνισμα και την καφεΐνη.

Η θερμοπληξία είναι η κλινική κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από επιμένουσα υπερθερμία, με σταθερή αύξηση της θερμοκρασίας σώματος πάνω από 40,5°C και συνδυάζεται με νευρολογική δυσλειτουργία. Είναι μια λειτουργική διαταραχή του ανθρώπινου οργανισμού, που εμφανίζεται, όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι πολύ υψηλή και η σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας είναι πάνω από 70%, γεγονός που δυσκολεύει και εμποδίζει την εξάτμιση του ιδρώτα και την αποβολή θερμότητας του σώματος.

Οι μεταβλητές, που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη της θερμοπληξίας

• Ηλικία άνω των 65 ετών.
• Καρδιακή ανεπάρκεια, χρόνια ασθένεια των νεφρών ή του ήπατος (ήπαρ=συκώτι).
• Χρήση αλκοόλ και άλλων κατασταλτικών φαρμάκων.
• Μεγάλη ποσότητα τροφής.
• Βαριά ενδυμασία για την εξωτερική θερμοκρασία.
• Έλλειψη νερού.
• Χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.
• Ιστορικό παλαιότερης θερμοπληξίας.
• Υπέρβαρα άτομα.
• Ερασιτέχνες απροπόνητοι αθλητές σε κοπιώδεις αθλητικές δραστηριότητες (π.χ σε μαραθώνιο).
• Έντονη εργασία κάτω από πολύ υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος

Στα πρώτα σημεία και συμπτώματα θερμοπληξίας περιλαμβάνονται:

• Τάση για λιποθυμία
• Πτώση της αρτηριακής πίεσης
• Ταχύς αλλά αδύναμος σφυγμός
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Έντονη εφίδρωση
• Κράμπες, κυρίως, στους μύες της κοιλίας και των κάτω άκρων
• Παράξενη συμπεριφορά
• Ψευδαισθήσεις
• Σύγχυση
• Διέγερση
• Αποπροσανατολισμός
• Ναυτία
• Εμετοί

 Αντιμετώπιση 

• Μεταφέρετε τον ασθενή, άμεσα, σε μέρος δροσερό, ευάερο και σκιερό ή, αν είναι δυνατό, σε αεριζόμενο χώρο.
• Τοποθετείτε τον ασθενή σε ύπτια θέση.
• Αφαιρείτε τα βαριά ρούχα, για να αερίζεται το σώμα του.
• Ψεκάστε το σώμα με δροσερό νερό (15⁰C). Η χρήση πάγου είναι καλό να αποφεύγεται, αλλά θα πρέπει να επιχειρείται, αν η θερμοκρασία δεν πέφτει.
• Χρησιμοποιείστε ανεμιστήρες ή οποιοδήποτε μέσο μπορεί να διοχετεύσει αέρα με μεγάλη ταχύτητα. (Προσοχή στο συνδυασμό νερού και ανεμιστήρα! Κίνδυνος ηλεκτροπληξίας).
• Βάλτε τον ασθενή σε πλάγια θέση, ώστε να είναι σε έκθεση μεγάλη επιφάνεια του δέρματός του στη ροή του αέρα.
• Εννοείται ότι ειδοποιείτε το Ε.Κ.Α.Β. Ο θερμόπληκτος πολλές φορές χρειάζεται νοσηλεία σε Εντατική Μονάδα.

Γενικά το 25% των πασχόντων θα πεθάνουν. Η έγκαιρη παρέμβαση μπορεί να ελαττώσει την θνητότητα.

Ο οργανισμός, για την επιβίωσή του και τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου, χρησιμοποιεί γλυκόζη ως πηγή ενέργειας. Με το όρο υπογλυκαιμία εννοούμε την κατάσταση, κατά την οποία τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα μειώνονται κάτω του φυσιολογικού ορίου. Η υπογλυκαιμία είναι ένα φαινόμενο, που μπορεί να παρουσιαστεί κυρίως σε άτομα με διαβήτη, όμως μπορεί να αποτελεί και επιπλοκή της υποθερμίας ή της θερμοπληξίας.

Συμπτώματα

• Ταχυκαρδία
• Νευρικότητα
• Πονοκέφαλος
• Αδυναμία
• Εφίδρωση
• Αίσθημα πείνας
• Πόνος στην κοιλιά
• Ωχρότητα
• Επιθετικότητα
• Σύγχυση- αδυναμία συγκέντρωσης
• Τρεμούλιασμα
• Ζαλάδα
• Μούδιασμα γύρω από το στόμα
• Άσχημη διάθεση
• Θολή όραση
• Δυσκολία στην ομιλία

Αντιμετώπιση 

Στόχος μας είναι να αυξήσουμε την περιεκτικότητα του αίματος σε σάκχαρο όσο γίνεται γρηγορότερα.

Αν ο ασθενής έχει τις αισθήσεις του:

• Βοηθήστε τον πάσχοντα να καθίσει ή να ξαπλώσει και δώστε του ποτό με ζάχαρη, κύβους ζάχαρης, μέλι, σταφίδες ή άλλο γλυκό.
• Αν ζητήσει και άλλο φαγητό, μη του το αρνηθείτε, εκτός και αν είναι διαβητικός.
• Αφήστε τον να ηρεμήσει, μέχρι να αισθανθεί καλύτερα. Πείτε του να επισκεφθεί γιατρό, ακόμα και αν έχει συνέλθει τελείως. ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ!

Λιποθυμία είναι η ξαφνική και προσωρινή απώλεια συνείδησης. Οφείλεται στη μείωση της παροχής οξυγόνου στον εγκέφαλο. Θα πρέπει να συγκρατήσουμε ότι ένα επεισόδιο λιποθυμίας σε ένα κατά τα άλλα υγιές άτομο, θα περάσει γρήγορα χωρίς πρόβλημα.

Αντίθετα, σε ένα άτομο με προβλήματα υγείας, όπως καρδιακές ή εγκεφαλικές παθήσεις, διαβήτη, υψηλή πίεση ή άλλα, ένα επεισόδιο λιποθυμίας ή συγκοπής μπορεί να δείχνει ότι κάτι σοβαρότερο συμβαίνει και ότι είναι δυνατόν να απειλείται η ζωή του. Σίγουρα στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται άμεση ιατρική παρέμβαση.

Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε, μόλις λιποθυμήσει κάποιος, είναι να ελέγξουμε αν αναπνέει.

Θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε αμέσως το Ε.Κ.Α.Β  αν το άτομο:

• Λιποθυμάει συχνά.
• Δεν συνέρχεται γρήγορα.
• Έχει λιποθυμήσει, ενώ κάθεται ή ξαπλώνει.
• Έχει λιποθυμήσει χωρίς προφανή αιτία

Στους ηλικιωμένους μια λιποθυμία μπορεί να προκαλέσει κατάγματα λόγω της πτώσης ή ακόμα αιμορραγία στον εγκέφαλο λόγω κτυπήματος στο κεφάλι.

Σημεία και Συμπτώματα

• Χλωμάδα
• Αδυναμία
• Ζαλάδα
• Αίσθημα μείωσης της ακοής
• Μείωση της όρασης
• Ναυτία
• Εφίδρωση
• Ταχυκαρδία ή αρρυθμία
• Απώλεια μνήμης κατά τη στιγμή που γίνεται η λιποθυμία (ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους ασθενείς)

Αντιμετώπιση

Μην προσπαθήσετε να κρατήσετε όρθιο ένα άτομο που καταρρέει!!! Ο οργανισμός χρησιμοποιεί ως αμυντικό μηχανισμό την πτώση. Όταν το άτομο βρεθεί σε οριζόντια θέση, το αίμα λόγω βαρύτητας ρέει πιο εύκολα προς τον εγκέφαλο και, έτσι, επανέρχονται οι αισθήσεις πιο γρήγορα.

• Ελέγξτε αν αναπνέει. Το 40% των καρδιακών ανακοπών περιγράφονται σαν «λιποθυμίες» από τους αυτόπτες μάρτυρες.
• Αν το άτομο αναπνέει και δεν έχει κάποια άλλη κάκωση, ανασηκώνουμε περίπου 30 εκ. τα πόδια, ώστε να βελτιώσουμε την ροή αίματος προς τον εγκέφαλο.
• Ανοίγουμε ρούχα και οτιδήποτε τον σφίγγει και φροντίζουμε να αναπνέει ελεύθερα.
• Αν χρειαστεί να αφήσουμε το άτομο μόνο του, θα πρέπει να το τοποθετήσουμε σε πλάγια θέση ασφαλείας.
• Μην του δώσετε τίποτα να πιει πριν συνέλθει τελείως, γιατί υπάρχει κίνδυνος εισρόφησης.
• Μη σκεπάζετε το άτομο, γιατί η ζέστη προκαλεί αγγειοδιαστολή, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ροή αίματος προς τον εγκέφαλο.
• Όταν συνέλθει τελείως, τον βάζουμε να καθίσει και τον παρακολουθούμε.

Θλάση είναι η ρήξη των μυϊκών ινών από βίαιη σύσπαση, υπερβολική διάταση ή άμεση πλήξη του μυ από κάποιον εξωτερικό παράγοντα (πχ. κλωτσιά). Ο πόνος είναι άμεσος και έντονος στην παραμικρή κίνηση.

Αντιμετώπιση

• Απαιτείται ανάπαυση
• Τοποθετούμε ψυχρά επιθέματα τυλιγμένα με ένα πανί ή πετσέτα (για να μην έρθουν σε άμεση επαφή με το αιμάτωμα και προκληθεί έγκαυμα) για 15-20 λεπτά. Μερικές φορές, για την άμεση αντιμετώπιση των θλάσεων, χρησιμοποιούνται ψυκτικά σπρέϋ . Αυτά δεν παρουσιάζουν τις φυσιολογικές επιδράσεις, που έχει ο πάγος, αλλά ελαττώνουν τον πόνο. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή (η τραυματισμένη περιοχή ψεκάζεται από απόσταση 30-40 εκατοστών, μέχρι 15-20 δευτερόλεπτα και όχι πάνω από 2 φορές).
• Ακινητοποιούμε και ανυψώνουμε το τραυματισμένο μέλος του τραυματία. Η ακινητοποίηση με ελαστικό επίδεσμο μειώνει τον πόνο και την αιμορραγία (όχι πιεστικά). Με την ανύψωση μειώνεται το οίδημα.
• Δεν τοποθετούμε ζεστά επιθέματα η θερμαντικές αλοιφές. Οι αλοιφές μπορούν να προκαλέσουν μέχρι και έγκαυμα.

Σκοπός

• να ανακουφιστεί από τον πόνο ο τραυματίας
• να αποφευχθεί η εξάπλωση της φλεγμονής

Στην αρχή ο πόνος είναι έντονος με μικρή διάρκεια και στη συνέχεια παρατεταμένος με μικρότερη ένταση. Παρατηρείται δυσλειτουργία του μέλους, οίδημα και το δέρμα γύρω από την περιοχή γίνεται θερμό και ερυθρό.Διαστρέμματα μπορεί να συμβούν σε οποιαδήποτε άρθρωση του σκελετού, αλλά πιο συχνό σημείο είναι η άρθρωση του αστραγάλου, ο οποίος από μόνος του είναι αρκετά ασταθής και στηρίζει μεγάλο μέρος του σωματικού μας βάρους.

Αντιμετώπιση

• Τοποθετούμε τον τραυματία σε μια θέση αναπαυτική, που πονάει λιγότερο. Αποφεύγουμε την ορθοστασία, γιατί ενισχύεται ο πόνος και το οίδημα.
• Τοποθετούμε ψυχρά επιθέματα (ΟΧΙ ζεστά επιθέματα) τυλιγμένα με ένα πανί ή πετσέτα, για να μην έρθουν σε άμεση επαφή με το αιμάτωμα και προκληθεί έγκαυμα.
• Ακινητοποιούμε την περιοχή με ελαστικό επίδεσμο, ώστε να προστατευθεί από μεγαλύτερο τραυματισμό και να μειωθεί το οίδημα.
• Απαιτείται ανάπαυση και αποφυγή δραστηριοτήτων, που προκαλούν πόνο και αυξάνουν το οίδημα ή την κακουχία στη περιοχή.
• Ανυψώνουμε το μέλος, που έχει υποστεί κάκωση, για μείωση του οιδήματος.

Είναι η μόνιμη μετατόπιση των οστών μιας άρθρωσης και μπορεί να συνοδεύεται από κάκωση των μαλακών μορίων της άρθρωσης.

Συμπτώματα

• Παραμόρφωση
• Έντονος πόνος
• Έλλειψη κίνησης στη συγκεκριμένη άρθρωση
• Πιθανό οίδημα
• Πιθανή εκχύμωση

Αντιμετώπιση

• Τοποθετείστε ψυχρά επιθέματα στην άρθρωση για 15-20 λεπτά.
• Ακινητοποιείστε την άρθρωση χρησιμοποιώντας κάποιον πρόχειρο νάρθηκα.
• Τοποθετείστε το μέλος σε αναπαυτική θέση: ανάρτηση από τον λαιμό σε εξάρθρημα χεριού ή ανύψωση ποδιού σε εξάρθρημα ποδιού.
• Απαγορεύεται η ανάταξη από μη ειδικό.
• άμεση μεταφορά στο Νοσοκομείο για ανάταξη.

Κάταγμα ονομάζεται κάθε λύση της συνέχειας του οστού. Τα κατάγματα διακρίνονται σε:

1. Κλειστά κατάγματα, όπου δεν υπάρχει ανοιχτό τραύμα
2. Ανοικτά κατάγματα, όταν το σπασμένο άκρο του οστού διαπερνά την επιφάνεια του δέρματος.

Συμπτώματα

• Πόνος πολύ δυνατός
• Οίδημα και εκχύμωση (πρήζεται και μαυρίζει)
• Παραμόρφωση
• Αδυναμία κίνησης
• Παράδοξη κίνηση

Αντιμετώπιση 

• Πλήρης ακινησία του μέλους
• Μεταφορά στο νοσοκομείο

Ατυχήματα, στα οποία συνήθως παρατηρούνται κακώσεις της σπονδυλικής στήλης, είναι η πτώση από ύψος με το κεφάλι ή τους γλουτούς, τροχαία κ.α.

Αντιμετώπιση 

Αυστηρή ακινησία

Διατηρήστε τον τραυματία ζεστό

Καλέστε ασθενοφόρο

Το έγκαυμα είναι μια από τις περισσότερο σοβαρές κακώσεις του ανθρώπινου οργανισμού και οφείλεται στην καταστροφή του δέρματος και των υποκείμενων ιστών της περιοχής από την επίδραση φυσικών ή χημικών παραγόντων, όπως είναι η θερμότητα, οι χημικές καυστικές ουσίες, το ηλεκτρικό ρεύμα και οι ακτινοβολίες.

Ελαφρά εγκαύματα Α΄ ή Β΄ βαθμού περιορισμένης εκτάσεως μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι.
Εγκαύματα Β΄ ή Γ΄ βαθμού, τα οποία έχουν έκταση που υπερβαίνει το 10% της επιφάνειας του σώματος, απαιτούν μεταφορά στο νοσοκομείο.
Την έκταση του εγκαύματος υπολογίζουμε, αν λάβουμε υπόψη ότι η παλάμη έχει έκταση περίπου 1% της επιφάνειας του σώματος

ΕΛΑΦΡΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ

1ου και 2ου βαθμού, με έκταση μικρότερη από το 5% της επιφάνειας του σώματος.

ΒΑΡΕΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ

3ου και 4ου βαθμού, ή εκτεταμένα 1ου και 2ου βαθμού.

ΣΟΒΑΡΑ ΕΓΚΑΥΜΑΤΑ

• >25% της σωματικής επιφάνειας στους ενήλικους και >20% στα παιδιά
• 3ου βαθμού και >10% της σωματικής επιφάνειας
• Όταν αφορούν τα μάτια , τα αυτιά , τη γεννητική περιοχή , το πρόσωπο , τις παλάμες και τα πέλματα.
• Όταν υπάρχει εισπνοή καπνού ή άλλων τοξικών ουσιών
• Ηλεκτρικά και χημικά εγκαύματα
• Όταν συνυπάρχουν κατάγματα ή άλλοι τραυματισμοί
• Όταν συμβαίνουν σε ακραίες ηλικίες ή υπάρχει σοβαρή ασθένεια

1ου βαθμού: πόνος, ερυθρότης και οίδημα
2ου βαθμού: ερυθρότης και επιφανειακή νέκρωση του δέρματος, σχηματισμός φυσαλίδων

3ου βαθμού: πλήρης νέκρωση των ιστών του δέρματος

4ου βαθμού: απανθράκωση

Απομάκρυνση του αιτίου που προκάλεσε το έγκαυμα

Τα ενδύματα του πάσχοντος είναι δυνατόν να πάρουν φωτιά, με αποτέλεσμα το άτομο να πανικοβληθεί και να τρέχει άσκοπα. Επειδή η κινητικότητα αυτή επιτείνει τη φωτιά, πρέπει το συντομότερο ο εγκαυματίας να καθησυχασθεί, να ξαπλώσει κάτω, ώστε να μην επεκταθεί η φωτιά προς το κεφάλι του και να κατασβήσουν αμέσως οι φλόγες. Η κατάσβεση των ενδυμάτων επιτυγχάνεται με τη σφικτή περιτύλιξη του σώματος με ένα επανωφόρι ή μια κουβέρτα, ώστε οι φλόγες να σβήσουν καθώς δε θα τροφοδοτούνται με οξυγόνο. Στη συνέχεια διαβρέχονται τα ενδύματα με άφθονο νερό ή άλλο μη εύφλεκτο υγρό για την πλήρη κατάσβεσή τους και την ψύξη του δέρματος, ώστε το άτομο να ανακουφίζεται από τον πόνο. Τα υγρά ενδύματα ακολούθως πρέπει να αφαιρούνται, μόλις αρχίσουν να κρυώνουν. Τα καμένα ενδύματα που είναι κρύα και στεγνά δεν πρέπει να αφαιρούνται, επειδή είναι δυνατό να προκληθεί μόλυνση του εγκαύματος. Ακόμη, πρέπει να αφαιρούνται προσεκτικά τα δακτυλίδια, το ρολόι, η ζώνη και τα ενδύματα που σφίγγουν την περιοχή του εγκαύματος πριν να αρχίσει να σχηματίζεται το οίδημα, οπότε θα είναι πολύ δύσκολη η αφαίρεσή τους.
Αν καίγονται τα ρούχα του ασθενή, αναζητάμε κάτι για να τον τυλίξουμε.

Αντιμετώπιση 

Εγκαύματα 1ου και 2ου βαθμού

• Άφθονο τρεχούμενο νερό επάνω στο έγκαυμα, μέχρι την ψύξη της περιοχής και την υποχώρηση του πόνου
• Κάλυψη με αποστειρωμένη γάζα και στερέωσή της χωρίς εφαρμογή πίεσης
• Μεταφορά σε νοσοκομείο (εκτός των πολύ ελαφρών εγκαυμάτων)
• ΔΕΝ σπάμε τις φυσαλίδες
• ΔΕΝ αλείφουμε με κρέμες, λάδι κλπ

Βαρέα εγκαύματα

• ΔΕΝ αφαιρούμε τα ενδύματα
• Κάλυψη με αποστειρωμένη γάζα και τύλιγμα του θύματος σε καθαρό σκέπασμα
• Έλεγχος σφύξεων – αναπνοών και επιπέδου συνείδησης
• Άμεση μεταφορά σε νοσοκομείο.

Οξεία απόφραξη των αεροφόρων οδών σε ενήλικες συνήθως συμβαίνει κατά τη διάρκεια κάποιου γεύματος.

Όταν το θύμα έχει τις αισθήσεις του

Αν το θύμα μπορεί να αναπνεύσει και να βήξει δυνατά, τότε υπάρχει μερική μόνο απόφραξη. Ο βήχας είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο από οποιαδήποτε άλλη βοήθεια, γι’ αυτό και παροτρύνουμε το θύμα να βήχει συνεχώς μέχρι να βγει το ξένο σώμα.

Αν δεν μπορεί να μιλήσει ή να βήξει, πιάνει το λαιμό του, γίνεται κυανωτικός και καταβάλλει τρομερές προσπάθειες για να αναπνεύσει, τότε δώστε πέντε χτυπήματα ανάμεσα στις ωμοπλάτες του θύματος με τη βάση της παλάμης σας, γέρνοντας το μπροστά.

Αν δε βγει, σταθείτε πίσω από το θύμα και εφαρμόστε πέντε κοιλιακές πιέσεις – ωθήσεις μεταξύ στέρνου και κοιλιάς κάνοντας γροθιά τα χέρια. Το ξένο σώμα μ’ αυτό τον τρόπο πετάγεται προς τα έξω. Η μέθοδος αυτή έχει πολύ καλά αποτελέσματα Αν δεν έχετε επιτυχία με την πρώτη φορά επαναλάβετε τον κύκλο.

Αν είστε μόνοι σας και πνιγείτε, μπορείτε να εφαρμόσετε το χειρισμό στον εαυτό σας στηρίζοντας το κάτω μέρος του στέρνου σας στην πλάτη μιας καρέκλας ή σε άλλο αντικείμενο και να επιτύχετε τις ωθήσεις, όπως θα σας τις
έδινε κάποιος άλλος με τη γροθιά του.

Αν το θύμα είναι αναίσθητο

Ελέγξτε αν αναπνέει και εφαρμόστε τα βήματα της ΚΑΡΠΑ.

Μετά από κάθε χειρισμό πνιγμονής ο παθών χρήζει ιατρικής παρακολούθησης.

Με τον όρο «πνιγμός» ορίζεται ο θάνατος, που οφείλεται σε ασφυξία κατά τη βύθιση σε ένα υγρό μέσο, συνήθως νερό, ή εντός 24 ωρών από τη βύθιση. Ως «παρ’ ολίγον πνιγμός» ορίζεται ένα επεισόδιο βύθισης στο νερό ικανής σοβαρότητας να απαιτήσει ιατρική φροντίδα και το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε νοσηρότητα και θάνατο (μετά την παρέλευση 24ώρου από το συμβάν).

Δύο λεπτά μετά τη βύθιση το θύμα χάνει τις αισθήσεις του.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΠΕΡΧΕΤΑΙ ΣΕ ΤΡΙΑ ΕΩΣ ΤΕΣΣΕΡΑ ΛΕΠΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΗΣ.

Αντιμετώπιση στον τόπο του ατυχήματος

Οι παρευρισκόμενοι ΔΕΝ πρέπει ποτέ να θεωρούν ότι το άτομο δεν είναι βιώσιμο, εκτός εάν είναι πρόδηλες ότι το άτομο έχει πεθάνει από ώρα.

1. Άμεση κλήση του ΕΚΑΒ.
2. Προσεκτική ανάσυρση του θύματος από το νερό το ταχύτερο δυνατόν. Ο ασθενής πρέπει να ανασυρθεί από το νερό με ιδιαίτερη προσοχή. Η ανάσυρση πρέπει πάντα να γίνεται με τη χρήση βοηθητικών μέσων (σανίδας. σωσίβια κ.λ.π.), ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια μας.
3. Ακινητοποίηση του αυχένα. Ο αυχένας πρέπει να ακινητοποιηθεί προσεκτικά, εάν ο ασθενής έχει κάκωση στο πρόσωπο ή στο κρανίο.
4. Οξυγόνωση θύματος – Εξασφάλιση βατότητας αεραγωγού

Η διόρθωση των αερίων αρτηριακού αίματος είναι η πρώτη προτεραιότητα.

Εάν ο ασθενής δεν αναπνέει

• Άμεση έναρξη αναπνοής στόμα με στόμα. Αναπνοή διάσωσης (Rescue breathing) 5 εμφυσήσεις. Φυσήξτε σταθερά μέσα στο στόμα του, προσέχοντας αν ανυψώνεται ο θώρακας.
• Εάν είναι ανάγκη, καρδιακές συμπιέσεις.

Εάν ο ασθενής έχει αυτόματη αναπνοή

• Εξασφάλιση βατότητας αεραγωγού
• Άμεση χορήγηση οξυγόνου 100% μέσω μάσκας (εάν είναι διαθέσιμη)
• Εάν είναι διαθέσιμη, συνεχής μη επεμβατική παλμική οξυμετρία

Συγχρόνως με την προσπάθεια οξυγόνωσης πρέπει να αρχίζει η επαναθέρμανση του θύματος. Τα βρεγμένα ρούχα πρέπει να αφαιρούνται, πριν το θύμα τυλιχθεί σε θερμαινόμενες κουβέρτες. Οι προσπάθειες ανάνηψης πρέπει να συνεχίζονται μέχρι η θερμοκρασία του σώματος να γίνει σχεδόν φυσιολογική.

Αντιμετώπιση

1. Ξεπλένουμε με νερό η φυσιολογικό ορό.

2. Εφαρμογή άμεσης πίεσης.

ΠΡΟΣΟΧΗ!! Δεν αφαιρούμε ποτέ τις γάζες. Προσθέτουμε τις καινούριες από πάνω.

3. Πιεστική Επίδεση.

Αντιμετώπιση

Τις περισσότερες φορές η ρινορραγία αντιμετωπίζεται εύκολα:

• Εφαρμογή πίεσης στην αιμορραγούσα περιοχή. Η συμπίεση των πτερυγίων για 1 λεπτό περίπου είναι αρκετή πολλές φορές για να σταματήσει την αιμορραγία.
• Η καλύτερη θέση είναι να καθόμαστε και να σκύβουμε τον κορμό και το κεφάλι μας μπροστά (μειώνεται η φλεβική πίεση και εμποδίζεται η κατάποση αίματος).
• Εφαρμογή κρύων επιθεμάτων στη βάση της μύτης μπορεί να βοηθήσει.
• Μετά τον έλεγχο, πρέπει να αποφεύγεται η έντονη σωματική άσκηση, το κάπνισμα, η τροφή με καρυκεύματα και, γενικά, ό,τι μπορεί να προκαλέσει αγγειοδιαστολή.

Δηλητήριο είναι κάθε ουσία, που μπορεί να εισέλθει στον οργανισμό με οποιονδήποτε τρόπο και σε τέτοια ποσότητα, ώστε να προκαλέσει βλάβη της υγείας ή και θάνατο.

Η βαρύτητα μιας δηλητηρίασης εξαρτάται από:

1. Την ποσότητα του δηλητηρίου
2. Το είδος και την τοξικότητα του δηλητηρίου (π.χ. διεγερτικά – κατασταλτικά)
3. Το χρόνο παραμονής της ουσίας στον οργανισμό
4. Το άδειο ή γεμάτο στομάχι
5. Τον εθισμό στην τοξική ουσία

Αντιμετώπιση δηλητηρίασης από το πεπτικό 

1. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και πάρτε πληροφορίες από τον ίδιο τον πάσχοντα ή τους παρευρισκόμενους, για το είδος του δηλητηρίου, την ποσότητα και τον χρόνο, που πέρασε, από τη στιγμή της λήψης του.
2. Καλέστε το Κέντρο Δηλητηριάσεων 210 7793777
3. Ενεργήστε σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου

Δηλητήριο είναι κάθε ουσία, που μπορεί να εισέλθει στον οργανισμό με οποιοδήποτε τρόπο και σε τέτοια ποσότητα, ώστε να προκαλέσει βλάβη της υγείας ή και θάνατο.

Η βαρύτητα μιας δηλητηρίασης εξαρτάται από:

1. Την ποσότητα του δηλητηρίου
2. Το είδος και την τοξικότητα του δηλητηρίου (π.χ. διεγερτικά – κατασταλτικά)
3. Το χρόνο παραμονής της ουσίας στον οργανισμό
4. Το άδειο ή γεμάτο στομάχι
5. Τον εθισμό στην τοξική ουσία

Δηλητηρίαση από το αναπνευστικό

Ιδιαίτερα επικίνδυνη και πιο συχνή είναι η δηλητηρίαση με μονοξείδιο του άνθρακα (CO), που παράγεται από την ατελή καύση του άνθρακα.

Αντιμετώπιση 

• Καλύψτε τη μύτη και το στόμα, πριν εκτεθείτε στον κίνδυνο (για απομάκρυνση του θύματος από το χώρο), αφού προηγουμένως ενημερώσετε τις αρμόδιες αρχές
• Ανοίξτε διάπλατα τα παράθυρα.
• Κλείστε το σημείο διαρροής, εφόσον μπορείτε. Μην χρησιμοποιήσετε αναπτήρα ή σπίρτα, διότι υπάρχει κίνδυνος έκρηξης.
• Μεταφέρετε τον πάσχοντα το γρηγορότερο δυνατό σε καθαρό αέρα.
• Ελέγξτε τα ζωτικά σημεία του πάσχοντα και, αν δεν έχει σφυγμό και αναπνοή, εφαρμόστε ΚΑΡΠΑ.
• Φροντίστε για την άμεση μεταφορά του πάσχοντα σε Νοσοκομείο, για την υποστήριξη των ζωτικών λειτουργειών και χορήγηση Ο2.

Δηλητήριο είναι κάθε ουσία που μπορεί να εισέλθει στον οργανισμό με οποιοδήποτε τρόπο και σε τέτοια ποσότητα ώστε να προκαλέσει βλάβη της υγείας ή και θάνατο.

Η βαρύτητα μιας δηλητηρίασης εξαρτάται από:

1. Την ποσότητα του δηλητηρίου
2. Το είδος και την τοξικότητα του δηλητηρίου (π.χ. διεγερτικά – κατασταλτικά)
3. Το χρόνο παραμονής της ουσίας στον οργανισμό
4. Το άδειο ή γεμάτο στομάχι
5. Τον εθισμό στην τοξική ουσία

Δηλητήρια εισερχόμενα από το δέρμα

Υπάρχουν αρκετά δηλητήρια (όπως εντομοκτόνα, ζιζανιοκτόνα, τρωκτικοκτόνα κ.α.), που έχουν την ικανότητα να διαπερνούν το φραγμό του δέρματος και, απορροφημένα, να προκαλούν στον οργανισμό δηλητηρίαση. Κάποιες δηλητηριάσεις είναι πολύ σοβαρές και χρήζουν άμεσης μεταφοράς σε νοσοκομείο.

Αντιμετώπιση

• Αφαιρέστε τα ρούχα, που έχουν ποτιστεί με το φάρμακο.
• Καθαρίστε πολύ καλά το δέρμα με τρεχούμενο νερό και σαπούνι.
• Φροντίστε για τη γρήγορη μεταφορά στο Νοσοκομείο.

Τροφική δηλητηρίαση μπορεί να προκληθεί είτε από τροφές, που είναι δηλητηριώδεις από τη φύση τους, είτε από τροφές, που έχουν υποστεί αλλοίωση από την κακή συντήρηση και την ανάπτυξη μικροβίων σ’ αυτές.

Αντιμετώπιση

• Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και πάρτε πληροφορίες από τον ίδιο τον πάσχοντα ή τους παρευρισκόμενους για το είδος του δηλητηρίου, την ποσότητα και τον χρόνο, που πέρασε, από τη στιγμή της λήψης του.
• Καλέστε το Κέντρο Δηλητηριάσεων 210 7793777.
• Ενεργήστε σύμφωνα με τις οδηγίες του Κέντρου.

Τα τσιμπήματα  από τις μέλισσες , σφήκες και τα άλλα δηλητηριώδη έντομα είναι πολύ επώδυνα και προκαλούν έντονες τοπικές αντιδράσεις γύρω από το σημείο του κεντρίσματος (ερυθρότητα και οίδημα, που μπορεί να εξαπλωθεί και μέχρι 30 εκατοστά γύρω από το δήγμα).

Σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα μπορεί να παρατηρηθεί μια γενικευμένη αντίδραση, γνωστή ως αναφυλαξία: διάχυτη ερυθρότητα και οίδημα σε όλο το δέρμα και, μερικές φορές,  λαρυγγικό οίδημα και σπασμός των βρόγχων, που μπορεί να αποβούν μοιραία. Η αναφυλαξία, συνήθως, παρουσιάζει πολλά διαφορετικά συμπτώματα σε διάστημα λεπτών ή ωρών. Τα συμπτώματα εμφανίζονται κατά μέσο όρο σε διάστημα 5 με 30 λεπτών, αν η αιτία πρόκλησής τους είναι κάποια ουσία, που εισέρχεται στο σώμα απευθείας από την κυκλοφορία του αίματος. Αν η αιτία είναι η κατανάλωση κάποιου φαγητού, το μέσο διάστημα είναι 2 ώρες. Οι συχνότερες περιοχές που προσβάλλονται είναι: το δέρμα (80–90%), οι πνεύμονες και οι αναπνευστικές οδοί (70%), το στομάχι και τα έντερα (30–45%), η καρδιά και τα αιμοφόρα αγγεία (10–45%), και το κεντρικό νευρικό σύστημα (10–15%). Συνήθως συμμετέχουν δύο ή περισσότερα από αυτά τα συστήματα.

Αντιμετώπιση

• Καθαρίζουμε το σημείο με φυσιολογικό ορό ή νερό.
• Αφαιρούμε δαχτυλίδια, ρολόγια κτλ.
• Τοποθετούμε ψυχρά επιθέματα.
• Το πιο σημαντικό είναι η γρήγορη μεταφορά στο νοσοκομείο.

Η θέση ανάνηψης διατηρεί ανοικτό τον αεραγωγό σε αναίσθητο θύμα, που αναπνέει φυσιολογικά, προλαβαίνει την απόφραξη του αεραγωγού από τη γλώσσα και επιτρέπει την έξοδο υγρών από το στόμα.

Καθώς αξιολογείτε ένα θύμα και:

• Ανταποκρίνεται: αφήστε το όπως το βρήκατε, μάθετε τι συμβαίνει και επαναξιολογείτε συχνά.
• Είναι αναίσθητο, αλλά αναπνέει φυσιολογικά: Εφαρμόστε τη θέση ανάνηψης.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δε χρησιμοποιούμε τη θέση ανάνηψης σε άτομο με υποψία κάκωσης αυχένα ή της σπονδυλικής στήλης. Σε περίπτωση όμως που θα πρέπει να αφήσουμε ένα τραυματία για κάποιον λόγο, είναι προτιμότερο να τον φέρουμε σε θέση ανάνηψης προσεκτικά, παρά να τον αφήσουμε σε μία θέση που το ενδεχόμενο εισρόφησης θα είναι και θανατηφόρο.

Η θέση ανάνηψης πρέπει να είναι σταθερή, σχεδόν πραγματικά πλάγια θέση με το κεφάλι στηριζόμενο και χωρίς καμία πίεση στον θώρακα έτσι ώστε να μην εμποδίζεται η αναπνοή.

• Αφαιρέστε τυχόν γυαλιά οράσεως του θύματος.
• Γονατίστε  πλάι στο θύμα και βεβαιωθείτε ότι και τα δύο του πόδια βρίσκονται σε ευθεία γραμμή.
• Τοποθετήστε το χέρι του θύματος που είναι προς την πλευρά σας, σε ορθή γωνία με το υπόλοιπο σώμα και τον αγκώνα λυγισμένο με την παλάμη προς τα επάνω.
• Φέρτε το άλλο του χέρι πάνω από το στήθος του, κρατώντας το με το δικό σας, παλάμη με παλάμη και τοποθετήστε το στο μάγουλο, που είναι προς την πλευρά σας.
• Με το άλλο σας χέρι, πιάστε και ανασηκώστε το πόδι που βρίσκεται στην απέναντι πλευρά λίγο πάνω από το γόνατο, διατηρώντας το πέλμα του θύματος σε επαφή με το έδαφος.
• Κρατώντας το χέρι του θύματος σε επαφή με το μάγουλό του, τραβήξτε το πόδι που βρίσκεται απέναντι σας, ώστε να κυλήσει στο πλάι προς το μέρος σας.
• Εκτείνετε την κεφαλή προς τα πίσω, για να βεβαιωθείτε ότι ο αεραγωγός παραμένει ανοικτός.
• Τοποθετήστε το υπερκείμενο πόδι, ώστε το ισχίο και το γόνατο να είναι λυγισμένα  σε ορθές γωνίες.
• Επαναξιολογείτε ανά τακτά χρονικά διαστήματα την αναπνοή.

Ο όρος καρδιακή ανακοπή αναφέρεται στο σταμάτημα της καρδιακής μηχανικής δραστηριότητας, δηλαδή στη μη εξώθηση αίματος από την καρδιακή αντλία.

Ο όρος καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (cardiopulmonary resuscitation, CPR) με συντετμημένη ονομασία στην Ελλάδα ΚΑΡΠΑ, αναφέρεται στην επείγουσα αντιμετώπιση που απαιτείται, για να υπερνικηθεί η ανεπάρκεια της κυκλοφορίας και της αναπνοής.

Ο όρος Βασική Υποστήριξη της Ζωής αναφέρεται στη διατήρηση του αεραγωγού (αναπνοής) και την υποστήριξη της αναπνοής και της κυκλοφορίας χωρίς τη χρησιμοποίηση άλλου εξοπλισμού εκτός από μια απλή συσκευή αεραγωγού ή ένα προστατευτικό κάλυμμα. Η βασική υποστήριξη της ζωής περιλαμβάνει:

• Την αρχική αξιολόγηση του ατόμου, το οποίο κατέρρευσε,
• τη διατήρηση της βατότητας του αεραγωγού και την τοποθέτηση του πάσχοντος, ο οποίος αναπνέει αλλά δεν έχει συνείδηση, σε θέση ανάνηψης,
• τον αερισμό του πάσχοντος, ο οποίος δεν αναπνέει, με τον εκπνεόμενο αέρα του διασώστη (εμφυσήσεις αναζωογόνησης στους πνεύμονες του θύματος),
• τις θωρακικές συμπιέσεις του πάσχοντος ώστε να κυκλοφορήσει το αίμα στα ζωτικά όργανα.

Η αλυσίδα της επιβίωσης

Ο καθοριστικός παράγοντας για την αποκατάσταση της αυτόματης καρδιακής λειτουργίας και την επιβίωση του ασθενούς είναι, χωρίς αμφιβολία, το μεσοδιάστημα από την κατάρρευση του ασθενούς μέχρι την έναρξη των προσπαθειών αναζωογόνησης.

Όσο πιο σύντομο είναι αυτό το χρονικό διάστημα τόσο καλύτερη προβλέπεται η έκβαση του ασθενούς. Την επίσπευση της αναζωογόνησης έχει στόχο να καλύψει η αλυσίδα της επιβίωσης με:

• την αναγνώριση πρόωρων συμπτωμάτων, την έγκαιρη ενεργοποίηση του συστήματος προνοσοκομειακής επείγουσας ιατρικής, την πρώιμη αναγνώριση του βαρέως πάσχοντος ασθενούς και την παραπομπή του σε πιο εξειδικευμένα ενδονοσοκομειακά επίπεδα φροντίδας,
• την έγκαιρη εφαρμογή βασικής υποστήριξης της ζωής (ΚΑΡΠΑ)
• την έγκαιρη απινίδωση και εφαρμογή των πρωτοκόλλων εξειδικευμένης υποστήριξης της ζωής
• την έγκαιρη εισαγωγή στον κατάλληλο χώρο (π.χ. ΜΕΘ) για τη χορήγηση φροντίδων μετά την αναζωογόνηση.

Ακολουθία ενεργειών στην Αναζωογόνηση

Ελέγξτε αν το θύμα αντιδρά

1. Γονατίζουμε δίπλα στο θύμα, τα γόνατά μας ανοικτά στο ύψος των ώμων του. Κουνήστε ελαφρά τους ώμους του και πείτε δυνατά: «Είστε καλά;»
2. Φωνάξτε βοήθεια.
3. Χαλαρώστε το σφιχτό ρουχισμό γύρω από το λαιμό.
4. Ελευθερώστε τον αεραγωγό κάνοντας έκταση της κεφαλής και σηκώνοντας το πηγούνι.
5. Απομακρύνετε κάθε εμφανές εμπόδιο από το στόμα, καθώς και τις χαλαρές οδοντοστοιχίες, αλλά αφήστε τις καλά στερεωμένες οδοντοστοιχίες στη θέση τους.
6. Έλεγχος αναπνοής: Κοιτάξτε, ακούστε και αισθανθείτε την αναπνοή:

• Ψάξτε για κινήσεις του θώρακα
• Πλησιάστε το αυτί σας στο στόμα για αναπνευστικούς ήχους
• Προσπαθήστε να αισθανθείτε τον αέρα στο μάγουλο σας
• Κοιτάξτε, ακούστε και αισθανθείτε για 10 δευτερόλεπτα πριν αποφασίσετε ότι δεν υπάρχει αναπνοή

Αν το θύμα δεν αναπνέει .

• Τηλεφωνήστε για βοήθεια (Ε.Κ.Α.Β)
• Επιστρέψτε κοντά στο θύμα και γυρίστε το σε ύπτια θέση. Βεβαιωθείτε ότι βρίσκεται επάνω σε σκληρή επίπεδη επιφάνεια.
• Ελευθερώστε τον αεραγωγό με έκταση της κεφαλής και ανύψωση του πηγουνιού.
• Ξεκινήστε συμπιέσεις του θώρακα:

Τοποθετήστε τη βάση της παλάμης του ενός χεριού στο κέντρο του θώρακα και τη βάση της παλάμης του άλλου χεριού πάνω από το πρώτο πλέκοντας τα δάκτυλα μεταξύ τους. Τεντώστε τους αγκώνες και φέρτε τους ώμους κάθετα πάνω από το θώρακα του ασθενή. Πιέζουμε το στέρνο 5-6 εκατοστά και στη συνέχεια το αφήνουμε να χαλαρώσει πλήρως προσέχοντας όμως ώστε να μη χάνεται η επαφή των χεριών με το θώρακα του ασθενή. Η συχνότητα των συμπιέσεων πρέπει να είναι 100 με 120 ανά λεπτό

• Μετά από 30 συμπιέσεις, κάντε έκταση της κεφαλής, ανυψώστε το πηγούνι, και χορηγήστε 2 πλήρεις εμφυσήσεις. Πιέστε και κλείστε το μαλακό μέρος της μύτης του με τον αντίχειρα και τον δείκτη. Αφήστε να ανοίξει λίγο το στόμα του θύματος, αλλά διατηρήστε το σαγόνι ανυψωμένο. Πάρτε βαθιά ανάσα και τοποθετήστε τα χείλη σας γύρω από το στόμα του, φροντίζοντας να έχετε καλή στεγανότητα. Φυσήξτε σταθερά μέσα στο στόμα του, προσέχοντας αν ανυψώνεται ο θώρακας. Η διαδικασία εμφύσησης θα πρέπει να διαρκεί δύο περίπου δευτερόλεπτα.

Απινίδωση

Είναι η απευθείας χορήγηση συνεχούς ηλεκτρικού ρεύματος (shock) δια μέσου του μυοκαρδίου με εξωτερικά ή εσωτερικά ηλεκτρόδια, που έχει ως αποτέλεσμα την αποπόλωση του μυοκαρδίου και την επάνοδο της καρδιάς σε λειτουργία.