Οι διατροφικές ανάγκες των ατόμων στην τρίτη ηλικία διαφοροποιούνται από τα προηγούμενα χρόνια, καθώς οι ηλικιωμένοι έχουν την τάση να καταναλώνουν λιγότερη ποσότητα τροφής από αυτήν που έχει ανάγκη ο οργανισμός τους, με αποτέλεσμα να λαμβάνουν λιγότερα θρεπτικά συστατικά από τα αναγκαία, άρα και λιγότερες βιταμίνες.
Τι είναι οι βιταμίνες;
Οι βιταμίνες είναι οργανικές ενώσεις, οι οποίες είναι αναγκαίες σε μικρές ποσότητες, για τον φυσιολογικό μεταβολισμό του οργανισμού, σε όλα τα στάδια της ζωής του. Χωρίζονται σε λιποδιαλυτές και υδατοδιαλυτές. Στις πρώτες ανήκουν οι βιταμίνες Α, D, E, K, ενώ στις δεύτερες οι βιταμίνες B1, B2, B6, B12, η νιασίνη, η βιοτίνη, το φυλλικό οξύ και το ασκορβικό οξύ, δηλαδή η βιταμίνη C. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες δεν αποθηκεύονται στο ανθρώπινο σώμα και, γι’ αυτόν τον λόγο, πρέπει να προσλαμβάνονται καθημερινά μέσω της τροφής, ώστε να μην υπάρξει έλλειψη αυτών.
Ποιες είναι οι βιταμίνες, που συναντάμε συχνότερα σε έλλειψη στον οργανισμό ηλικιωμένων ατόμων;
Βιταμίνη D
Γνωστή ως βιταμίνη του ήλιου, αφού κατά κύριο λόγο ο οργανισμός συνθέτει μόνος του την ποσότητα βιταμίνης D που χρειάζεται, όταν εκτίθεται στον ήλιο! Συχνά, όμως, υπάρχει ανεπάρκεια αυτής στα άτομα τρίτης ηλικίας λόγω της μειωμένης έκθεσης στον ήλιο, αλλά και της ελαττωμένης ικανότητας του νεφρού να τη μετατρέψει σε ενεργή μορφή. Είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου και της παραθορμόνης, μια ορμόνη που προκαλεί την κινητοποίηση ασβεστίου από τα οστά. Μια μικρή βόλτα τις ηλιόλουστες μέρες, καθώς και τροφές όπως ο σολομός, οι σαρδέλες και το εμπλουτισμένο γάλα θα ενισχύσουν τον οργανισμό σας με βιταμίνη D.
Βιταμίνη Β6
Η φαρμακευτική αγωγή συχνά επηρεάζει τα επίπεδα της βιταμίνης Β6, με αποτέλεσμα συχνά να παρατηρείται έλλειψη αυτής. Η συγκεκριμένη βιταμίνη είναι υπεύθυνη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Η ανεπάρκεια αυτής μπορεί να εμφανίσει στον ανθρώπινο οργανισμό ερεθιστικότητα, μυϊκούς σπασμούς και δερματίτιδες. Τροφές πλούσιες σε B6 είναι το κρέας, τα λαχανικά και τα δημητριακά ολικής άλεσης.
Βιταμίνη Β12
Συναντάμε συχνά έλλειψη βιταμίνης B12 στους ηλικιωμένους λόγω του μειωμένου γαστρικού οξέος, που ελαττώνει την απορρόφησή της. Η κοβαλαμίνη (B12), είναι υπεύθυνη για τις αλλαγές, που συμβαίνουν στην πνευματική εγρήγορση, την προσωπικότητα, τις διαταραχές του συνδετικού ιστού και την ωρίμανση των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Για να επαναφέρετε τα επίπεδα κοβαλαμίνης στα φυσιολογικά επίπεδα, προτιμήστε τροφές ζωικής προέλευσης, όπως αυγά, ψάρια και γαλακτοκομικά προϊόντα.
Βιταμίνη C
Μεταβολίζεται διαφορετικά στους ηλικιωμένους άνδρες απ’ ότι στις ηλικιωμένες γυναίκες διότι, οι πρώτοι εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης στο πλάσμα. Αποτελεί ισχυρή αντιοξειδωτική ουσία. Βοηθάει στην πρόληψη ασθενειών της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας, όπως είναι, η αθηροσκλήρωση, ο καρκίνος, οι ασθένειες των πνευμόνων και οι νοητικές λειτουργίες. Επίσης, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού προστατεύοντας από το απλό κρυολόγημα. Κάποιες τροφές πλούσιες σε βιταμίνη C είναι το πορτοκάλι, το μπρόκολο, η πιπεριά, η φράουλα και το ακτινίδιο.
Φυλλικό οξύ
Είναι πολύτιμος σύμμαχος της καλής υγείας. Οι ασθένειες και τα φάρμακα είναι παράγοντες, που μειώνουν την απορρόφηση του φυλλικού οξέος στον οργανισμό, γι’ αυτό στους ηλικιωμένους παρατηρείται συχνά έλλειψη. Μειωμένη πρόσληψη φυλλικού οξέος μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλοβλαστική αναιμία και σε καρδιαγγειακές ασθένειες. Ενισχύστε τον οργανισμό σας με φυλλικό οξύ μέσω τροφών, όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα όσπρια και τα προϊόντα ολικής άλεσης.
Μειωμένη όρεξη! Να ενισχύσω τον οργανισμό μου με βιταμίνες μέσω συμπληρωμάτων;
«Η τροφή σου είναι το φάρμακο σου και το φάρμακο σου είναι η τροφή σου », συνήθιζε να λέει ο Ιπποκράτης πιστεύοντας πως η διατροφή αποτελεί τη θεμέλιο λίθο για την υγεία.
Συμπερασματικά, πρώτη επιλογή του κάθε ατόμου θα πρέπει να είναι οι βιταμίνες, καθώς επίσης και όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά να προέρχονται από τρόφιμα του καθημερινού διαιτολογίου. Τέλος, η αυθαίρετη πρόσληψη συμπληρωμάτων σε ηλικιωμένους, κάποιες φορές, οδηγεί σε ανεπιθύμητα αποτελέσματα και, γι’ αυτό, καλό θα είναι να γίνεται μέσω καθοδήγησης κάποιου ειδικού.
Σοφία Εμμανουήλ
ΒSc Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
τηλ: 6982041776
e-mail: sophiaemmanouil7@gmail.com