Ακράτεια ούρων είναι η ακούσια, δηλαδή χωρίς τη θέλησή μας απώλεια ούρων. Απώλεια μπορεί να σημαίνει λίγες σταγόνες ούρων ή και πλήρης αδυναμία συγκράτησης των ούρων. Η ακράτεια αφορά όλες τις ηλικίες, αλλά είναι ιδιαίτερα συχνή στην τρίτη ηλικία. Μάλιστα εκτιμάται ότι η ακράτεια απασχολεί περισσότερο τις γυναίκες. Σε μια έρευνα που έχει γίνει στα ΚΑΠΗ, το 25,5% των ανδρών δήλωσαν κάποια μορφή ακράτειας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις γυναίκες ήταν 45%.
Γιατί εμφανίζεται ακράτεια;
Ορισμένοι λόγοι, που μπορεί να οδηγήσουν σε ακράτεια είναι:
- προδιάθεση: εκ γενετής χαλαρότητα ιστών και μυών, που στηρίζουν την ουροδόχο κύστη
- κύηση και φυσιολογικός τοκετός
- εμμηνόπαυση και ελάττωση οιστρογόνων: επιφέρει λέπτυνση των ιστών του κόλπου και της ουροδόχου κύστης
- παχυσαρκία: ασκείται πίεση στην ουροδόχο κύστη
- χρόνια άρση βάρους ή αύξηση ενδοκοιλιακής πίεσης (πχ χρόνιος βήχας, δυσκοιλιότητα)
- γήρανση: με το πέρασμα του χρόνου η ουρήθρα και η ουροδόχος κύστη δε λειτουργούν το ίδιο αποτελεσματικά
- νευρολογικά προβλήματα: διαβήτης, πάρκινσον, σκλήρυνση κατά πλάκας, εγκεφαλικά επεισόδια
Βασικοί τύποι ακράτειας
Οι βασικοί τύποι ακράτειας είναι οι εξής:
Ακράτεια από προσπάθεια: υπάρχει ανεπαρκής στήριξη της ουρήθρας ή και ανεπάρκεια του σφιγκτήρα της ουρήθρας. Έτσι, δραστηριότητες που αυξάνουν την πίεση στην κοιλιά, όπως φτέρνισμα, βήχας, πίεση, άσκηση, ορθοστασία , προκαλούν μια μικρή απώλεια ούρων (είναι το είδος της ακράτειας που, συνήθως, παρουσιάζεται στις γυναίκες μετά από έναν τοκετό).
Επιτακτική ακράτεια: έρχεται ξαφνικά η επιθυμία να ουρήσουμε, ωστόσο δεν προλαβαίνουμε να κρατηθούμε, μέχρι να φτάσουμε στη τουαλέτα. Σε αυτήν την περίπτωση η κύστη χαρακτηρίζεται υπερλειτουργική, η απώλεια των ούρων είναι μεγάλη και παρατηρείται συχνουρία και νυκτουρία.
Μικτή ακράτεια: ο συνδυασμός των 2 παραπάνω τύπων.
Ακράτεια ούρων από υπερπλήρωση: η ουροδόχος κύστη δεν αδειάζει εντελώς. Αυτό συμβαίνει είτε από δυσλειτουργία των νεύρων που ελέγχουν την ούρηση, είτε από απόφραξη της ουρήθρας που εμποδίζει τη ροή ούρων.
Κάθε τύπος ακράτειας αντιμετωπίζεται διαφορετικά. Γι΄αυτό και είναι σημαντικό, μέσα από μια σωστή διάγνωση, να εντοπισθεί ο ακριβής τύπος ακράτειας, από την οποία πάσχει η ασθενής.
Πώς αντιμετωπίζεται η γυναικεία ακράτεια ούρων;
Το πρώτο βήμα είναι να επισκεφτείτε τον γιατρό. Ο ειδικός θα πάρει το ιστορικό σας, θα σας εξετάσει και ενδεχομένως να σας υποβάλει και σε ουροδυναμικό έλεγχο, μια εξέταση που ελέγχει τη λειτουργία της ουροδόχου κύστης και της ουρήθρας (εισάγονται λεπτοί καθετήρες στην ουροδόχο κύστη, με σκοπό να μετρηθούν οι πιέσεις που ασκούνται σε αυτήν). Η θεραπεία, που θα ακολουθήσετε, εξαρτάται από τον τύπο της ακράτειας, τη βαρύτητα του προβλήματος και την ηλικία σας.
Σε όλους τους τύπους ακράτειας προτείνονται:
- η συχνή κένωση της κύστης
- η αποφυγή διουρητικών, όπως ο καφές, το αλκοόλ, το τσάι κλπ
- η απώλεια βάρους, ώστε να περιορίζεται η ενδοκοιλιακή πίεση
- μείωση των έντονων προσπαθειών (άρση βάρους κλπ)
- αντιμετώπιση δυσκοιλιότητας, ώστε να περιορίζεται η ενδοκοιλιακή πίεση
- οι ασκήσεις πυελικού εδάφους (ασκήσεις kegel), δηλαδή ένα πρόγραμμα ασκήσεων για την ενδυνάμωση των μυών, που βρίσκονται γύρω από την ουρήθρα, το οποίο θα σας υποδείξει ο γιατρός. Για να καταλάβετε ποιους μυς πρέπει να γυμνάσετε, αρκεί να προσπαθήσετε, κατά τη διάρκεια της ούρησης, να διακόψετε και να ξαναρχίσετε την ούρησή σας.
Στην ακράτεια από προσπάθεια προτείνεται συνήθως η χειρουργική θεραπεία με την τοποθέτηση μιας κολπικής ταινίας ελεύθερης τάσης κάτω από την ουρήθρα. Έτσι, ενισχύεται ο σφιγκτήρας της ουρήθρας. Γίνεται με τοπική αναισθησία, διαρκεί 20-30 λεπτά, έχει μία μέρα μετεγχειρητικής νοσηλείας και ποσοστά επιτυχίας >90%.
Στην επιτακτική ακράτεια προτείνεται συνήθως η φαρμακευτική αγωγή.
Πώς η ακράτεια επηρεάζει ψυχολογικά τις γυναίκες;
Η ακράτεια δημιουργεί έντονο άγχος και αμηχανία, με αποτέλεσμα να επηρεάζει την ποιότητα ζωής των γυναικών. Φτάνουν στο σημείο να απέχουν από τις κοινωνικές συναναστροφές, την άσκηση ή και το σεξ. Δεν είναι λίγες και οι γυναίκες, που αποφεύγουν να συζητήσουν το πρόβλημα με τον γιατρό τους. Όμως, οι ασθενείς δεν πρέπει να ντρέπονται και να απομονώνονται, αλλά πρέπει να ζητούν τη βοήθεια του γιατρού, γιατί η πλειοψηφία των περιστατικών ακράτειας ούρων οδηγείται πλέον στην ίαση.
Photo: Happy Bokeh Friday! by Eric Wüstenhagen is licensed under CC BY-SA 2.0