Στη χώρα μας πολλοί μήνες του έτους προσφέρονται για διακοπές, κυρίως οι θερινοί μήνες, όπου οι εγχώριες επιλογές είναι πολλές. Ταυτόχρονα, όμως, οι μέρες αυτές εγκυμονούν κινδύνους με έναν από αυτούς να είναι η πιθανότητα μιας πτώσης καθώς και οι συνέπειες, που πιθανά να έχει. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος μιας πτώσης είναι το κάταγμα, το σπάσιμο όπως συνηθίζουμε να λέμε.
Εννοιολογικά τα κατάγματα αφορούν τη λύση της συνέχειας ενός οστού, δηλαδή το σπάσιμο ενός οστού και είναι πολύ συχνά στις γυναίκες μέσης ή τρίτης ηλικίας και, κυρίως, στην άρθρωση του ισχίου. Αυτό συμβαίνει, κυρίως, λόγω του ότι ο σκελετός των γυναικών μετά την εμμηνόπαυση παύει να προστατεύεται από κάποιες συγκεκριμένες ορμόνες με αποτέλεσμα τα οστά να είναι πιο ευάλωτα και να «σπάνε» πιο εύκολα. Το κάταγμα ως μια παθολογική κατάσταση αντιμετωπίζεται σχεδόν πάντα με επιτυχία με ή χωρίς χειρουργική επέμβαση ανάλογα με την βαρύτητα. Το πρόβλημα σε αυτές τις περιπτώσεις είναι η περίοδος που πρέπει ο ασθενής να παραμείνει κυρίως στο κρεβάτι. Η κατάσταση αυτή προκαλεί μια σειρά από επιπλοκές, όπως ότι οι μυς ατροφούν, οι αρθρώσεις χάνουν τη φυσιολογική ικανότητά τους για κίνηση λόγω βραχύνσεων, η καρδιά και οι πνεύμονες υπολειτουργούν και η λίστα μπορεί να συνεχιστεί. Βέβαια, με την εξέλιξη στον τομέα της ορθοπεδικής και της φυσικοθεραπείας, η διάρκεια παραμονής στο κρεβάτι γίνεται όλο και μικρότερη, όμως σήμερα παραμένει μια κατάσταση δυσάρεστη που χρειάζεται προσοχή. Όπως, λοιπόν, έλεγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Παρακάτω σας παραθέτω κάποιες χρήσιμες συμβουλές, που θα βοηθήσουν να αποφύγετε το ενδεχόμενο μιας πτώσης κατά την περίοδο των διακοπών σας.
Πριν πάτε διακοπές και κατά την διάρκεια αυτών, φροντίστε για τα ακόλουθα:
- Να έχετε ρυθμίσει, σε συνεργασία με τον ιατρό σας, τις χρόνιες παθήσεις (π.χ. σάκχαρα , υπέρταση κ.λ.π.). Πολλές φορές η λήψη φαρμάκων επηρεάζει το επίπεδο εγρήγορσης, τον συντονισμό των κινήσεων του σώματος και την ισορροπία.
- Να διερευνώνται από το οικογενειακό περιβάλλον ή από επαγγελματίες, που εργάζονται σε διάφορους φορείς, οι πιθανοί παράγοντες κινδύνου, που υπάρχουν στην περιοχή που θα διαμένετε ή θα κινείστε κατά τις διακοπές σας. Παρατηρείστε και ρωτήστε για την περιοχή που θα επισκεφθείτε. Έχει υγρασία, έχει αέρα, το έδαφος είναι ανώμαλο; Μήπως έχει μεγάλες ανηφόρες ή κατηφόρες; Όλες αυτές οι πληροφορίες θα σας βοηθήσουν να είστε κατάλληλα προετοιμασμένοι και να έχετε μαζί σας ό, τι χρειάζεται, ώστε οι μετακινήσεις σας να είναι όσο πιο ασφαλείς γίνεται.
- Κατά τις πρώτες ημέρες, που το περιβάλλον είναι ακόμα άγνωστο, να προσέχετε τις μετακινήσεις σας. Τις πρώτες δυο μέρες περιοριστείτε σε βασικές μετακινήσεις από το σημείο διαμονής σας έως μια κοντινή παραλία η μια ταβέρνα. Καθώς θα περνούν οι μέρες, θα μπορείτε με μεγαλύτερη ασφάλεια να μετακινηθείτε στην περιοχή, εφόσον θα έχετε εξοικειωθεί.
- Ιδιαίτερη προσοχή να δίνετε κατά τη χρήση της πισίνας λόγω μεγάλης ολισθηρότητας. Μπορείτε να προμηθευτείτε ειδικά αντιολισθητικά υποδήματα, τα οποία σας επιτρέπουν να μπείτε και στο νερό με αυτά.
- Για την επάρκεια φαρμάκων να έχετε μαζί σας γραπτό ιστορικό και τηλέφωνο του ιατρού σας. Ανάλογα το μέρος που θα πάτε και τα φάρμακα που παίρνετε, αν δεν έχετε φροντίσει να τα έχετε από πριν μαζί σας, μπορεί να βρεθείτε προ εκπλήξεων.
Επίσης υπάρχουν και προγράμματα ασκήσεων, που πραγματοποιούνται σε κάποια φυσικοθεραπευτήρια, όπως στα Κέντρα Φυσικοθεραπείας «Εξέλιξη», όμως, αν έπρεπε να σας δώσω μια μόνο άσκηση, θα ήταν η εξής: στέκεστε όρθιοι μπροστά στον τοίχο και σηκώνεστε στα δάκτυλα των ποδιών σας σαν να θέλετε να δείτε κάτι και δεν μπορείτε, γιατί βρίσκεται μπροστά σας ένας ψηλός τοίχος. Ύστερα, πατάτε κάτω και επαναλαμβάνετε 20 φορές την ημέρα. Αυτή η άσκηση γυμνάζει τους μυς που ενεργοποιούνται πρώτοι, όταν χάνουμε την ισορροπία μας. Προσοχή, λοιπόν, και ηρεμία, προκειμένου να ευχαριστηθείτε τις διακοπές σας μακριά από δυσάρεστες εκπλήξεις. Σας εύχομαι καλές διακοπές με υγεία!
Χρήστος Α. Γεωργόπουλος
Φυσικοθεραπευτής Cert-MDT, MSc, PhD (grad.)