Πολλά βότανα μπορούν να βοηθήσουν ιδανικά τον οργανισμό προλαμβάνοντας ή μειώνοντας τη σοβαρότητα συμπτωμάτων, που συχνά αποδεχόμαστε ως αναπόφευκτη συνέπεια της τρίτης ηλικίας.
Τι είναι, όμως, τα βότανα;
Βότανα ονομάζονται όλα τα χρήσιμα φυτά, των οποίων τα φύλλα, τα άνθη, οι μίσχοι και οι ρίζες χρησιμεύουν ως τροφή ή θεραπεία εξαιτίας του αρώματος και άλλων ιδιοτήτων που έχουν. Από τα αρχαία χρόνια φαίνεται πως τα βότανα κατείχαν σημαντική θέση στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Έχουν περάσει 2.500 χρόνια από τότε που ο Ιπποκράτης διαπίστωνε τη στενή σχέση της διατροφής με την υγεία. Όπως αναφέρει ο ίδιος:
[blockquote author=”” link=”” target=”_blank”]Αν οι άνθρωποι ζούσαν και τρέφονταν σωστά, δε θα υπήρχαν αρρώστιες.[/blockquote]
Η σύγχρονη διαιτολογία θεωρεί τη μεσογειακή δίαιτα ως τρόπο ζωής, που χαρίζει μακροζωία και καλή υγεία. Παρατηρώντας την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής, φαίνεται πως τα βότανα βρίσκονται πολύ χαμηλά σε αυτή, δηλαδή κοντά στην βάση της, μαζί με τα φρούτα και τα λαχανικά, γεγονός που αποδεικνύει ότι τα περισσότερα βότανα μπορούν να καταναλώνονται καθημερινά.
Βότανα, που βελτιώνουν την απώλεια μνήμης!
Η διαστρέβλωση των γεγονότων, η προσωρινή απώλεια μνήμης, η σύγχυση των καταστάσεων, η κατανόηση και η εξιστόρηση των θεμάτων αποκτούν μοναδικές δυσκολίες και πολλά προβλήματα συχνά μεγάλης σημασίας. Η άνοια και τα παραλειπόμενά της είναι ένα από τα κύρια προβλήματα της τρίτης ηλικίας.
Δενδρολίβανο
Η χρήση του έχει συνδεθεί με την ενίσχυση της μνήμης από την αρχαιότητα. Επιπλέον μελέτες που ακολούθησαν διαπίστωσαν πολύ σημαντική βελτίωση μνήμης μέχρι και 75% από τα αιθέρια έλαια του δενδρολίβανου. Αυτό γίνεται μέσω των μικρών οργανικών μορίων, τα οποία μπορούν εύκολα να διασχίσουν το φράγμα αίματος-εγκεφάλου και, συνεπώς, να έχουν άμεσες επιδράσεις στον εγκέφαλο. Επιπρόσθετα το δενδρολίβανο βοηθά στην καταπολέμηση του πονοκεφάλου και ανεβάζει τη διάθεση.
Το δενδρολίβανο περιέχει πρωτεΐνη, λίπος και υδατάνθρακες. Επίσης, περιέχει βιταμίνη Α, ασβέστιο, κάλιο, νερό και ελάχιστες θερμίδες.
Μπορεί να καταναλωθεί ως αφέψημα, αλλά και ως μυρωδικό στο φαγητό σας!
Γκίνγκο
Το συγκεκριμένο βότανο μπορεί να βελτιώσει τη ροή αίματος στον εγκέφαλο, πράγμα που είναι σημαντικό καθώς μεγαλώνουμε. Συμβάλλει, επίσης, στην διάθεση και στη μείωση προβλημάτων, όπως είναι η ζαλάδα. Τέλος, δίνει περισσότερη πνευματική διαύγεια σε άτομα με Αλτσχάιμερ.
Περιέχει βιταμίνη C, βιταμίνη Α, ασβέστιο και σίδηρο.
Μπορείτε να προσθέσετε 2-3 φύλλα από το βότανο στον φρεσκοστημένο χυμό σας!
Βότανα, που ενισχύουν το αναπνευστικό σύστημα!
Λόγω των αλλαγών που επέρχονται στο αναπνευστικό σύστημα των ηλικιωμένων, έχει παρατηρηθεί ότι είναι περισσότερο επιρρεπείς σε όλες τις αναπνευστικές παθήσεις. Άτομα προχωρημένης ηλικίας, που πάσχουν από αναπνευστικές νόσους, εμφανίζουν συχνά επιπλοκές, είτε λόγω ύπαρξης άλλων παθήσεων σε άλλα όργανα, είτε εξαιτίας συνδυασμού διαφόρων αναπνευστικών προβλημάτων.
Θυμάρι
Κατευναστικό στη βρογχίτιδα, τον κοκίτη και γενικά σε περιπτώσεις έντονου βήχα. Περιέχει συστατικά με έντονη αντιμικροβιακή δράση ενάντια σε βακτήρια, όπως είναι η Λιστέρια, το οποίο αναπτύσσεται σε νωπά και κατεψυγμένα κρέατα και πουλερικά, μη παστεριωμένα γαλακτοκομικά, αλλά και σε ωμά λαχανικά. Πλούσιο, επίσης, σε αντιοξειδωτικά, κυρίως σε φαινόλες, λειτουργεί ως σπασμολυτικό, διουρητικό και αντιβιοτικό. Βοηθά στη ρύθμιση του γυναικείου κύκλου και θεωρείται εξαιρετικό για τη χώνεψη. Tο θυμάρι είναι καλή επιλογή και για τους καπνιστές, που ταλαιπωρούν ιδιαίτερα τα πνευμόνια τους.
Περιέχει, ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, βιταμίνη Α και βιταμίνη C.
Μπορεί να καταναλωθεί, είτε σαν ρόφημα με φασκόμηλο και μέλι, είτε ως μυρωδικό στην μαγειρική.
Λεβάντα
Έχει εξαιρετική αντιμικροβιακή δράση. Φαίνεται πως καταπολεμά τον βήχα, το άσθμα και τη βρογχίτιδα. Η λεβάντα πήρε το όνομά της από το λατινικό ρήμα «lavare» που σημαίνει «πλένω» και έχει αναρίθμητες θεραπευτικές ιδιότητες λόγω της σύνθετης σύστασης του αιθέριου ελαίού της. Επίσης, η λεβάντα είναι καταπραϋντική, αναλγητική και μυοχαλαρωτική. Παράλληλα, χρησιμοποιείται για την επούλωση πληγών και μικροτραυματισμών, όπως και για την γενικότερη περιποίηση της επιδερμίδας.
Είναι πλούσια πηγή ασβεστίου και βιταμίνης Α, σίδηρου και βιταμίνης C, η οποία μπορεί να βοηθήσει στις εποχιακές αλλεργίες.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αρωματικό στα πιάτα με ψάρι και κρέας, καθώς και στις σαλάτες. Επίσης, μπορείτε να την προσθέσετε στην παρασκευή ψωμιού, μπισκότων και μαρμελάδων. Ειδικά στις μαρμελάδες απαλύνει την οξύτητα των φρούτων και, έτσι, θα χρησιμοποιείτε λιγότερη ζάχαρη.
Βότανα, που δρουν ενάντια στην κακή διάθεση!
Η κακή διάθεση, ακόμη και η κατάθλιψη, φαίνεται να είναι φυσιολογικό μέρος της διαδικασίας γήρανσης λαμβάνοντας υπόψη την άποψη ότι τα άτομα της τρίτης ηλικίας τείνουν να αισθάνονται συναισθήματα λύπης και θλίψης εξαιτίας διαφόρων αλλαγών στη ζωή τους. Οι αλλαγές αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν τη μείωση της ανεξαρτησίας τους, τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν, την απώλεια της εργασίας και καριέρας τους, αλλά και τον θάνατο αγαπημένων προσώπων.
Βαλσαμόχορτο
Το βάλσαμο της ψυχής και των πληγών. Θεωρείται φάρμακο για την κατάθλιψη, αλλά και για την κακή διάθεση, ειδικά της εμμηνόπαυσης. Παράλληλα, είναι ένα καταπραϋντικό φυτό, που τονώνει τον οργανισμό. Έχει βρεθεί ότι μπορεί να ρυθμίσει τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου και να σταθεροποιήσει τις διαθέσεις και τα συναισθήματα. Επίσης καταπραΰνει την ισχιαλγία και τους ρευματικούς πόνους.
Είναι πλούσιο σε υπερικίνη και υπερφορίνη. Οι ουσίες αυτές θεωρείται ότι δρουν ως αντιβιοτικά, αντισηπτικά και αντιφλεγμονώδη. Περιέχει ακόμα φλαβονοειδή, ξανθόνες και φαινολικά οξέα.
Μπορείτε να το καταναλώσετε ως αφέψημα.
Βαλεριάνα
Η βαλεριάνα χρησιμοποιείται κυρίως για ηρεμιστικούς και κατευναστικούς σκοπούς, καθώς πρόκειται για ένα βότανο µε αγχολυτικές και αντισπασμωδικές ιδιότητες, που θεωρείται ότι καταπραΰνει το νευρικό σύστηµα σε περιπτώσεις κατάθλιψης, εξάψεων και υπερέντασης. Είναι, επίσης, χρήσιµη σε περιπτώσεις αρθρίτιδας, νευραλγίας, υπέρτασης, ρευματικών πόνων, αλλά και σε κράµπες, ημικρανίες και αϋπνίες.
Μπορεί να καταναλωθεί ως συστατικό σε σαλάτες, καθώς και σαν αφέψημα σε συνδυασμό με κανέλα, γλυκάνισο ή τζίντζερ, ώστε να μην έχει δυσάρεστη γεύση.
Βότανα, που βοηθούν στην ανακούφιση των πόνων λόγω μυοσκελετικών προβλημάτων!
Με την πορεία των χρόνων παρουσιάζονται σημαντικές μεταβολές στους μύες, στις αρθρώσεις και στα οστά. Οι πιο συνηθισμένες παθήσεις, που εμφανίζονται στο μυοσκελετικό σύστημα, είναι η οστεοαρθρίτιδα, η οστεοπόρωση, η ουρική αρθρίτιδα, η μείωση της μυϊκής μάζας και τα κατάγματα.
Πιπερόριζα ή Τζίντζερ
Φημίζεται για τις αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και ανοσορρυθμιστικές του ιδιότητες. Ένα βότανο με αντιφλεγμονώδη δράση, που καταπολεμά την αρθρίτιδα, τη δυσπεψία και τη ναυτία και προστατεύει την καρδιαγγειακή υγεία. Το τζίντζερ έχει, επίσης, αντιπυρετική και αντιμικροβιακή δράση. Η πιπερόριζα ή τζίντζερ μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του πυρετού, ζεσταίνοντας το σώμα και αυξάνοντας την εφίδρωση. Αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από νερό.
Επιπλέον, περιέχει αρκετό κάλιο, ψευδάργυρο, πολυφαινόλες, ασβέστιο, φυλλικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο και νάτριο.
Μπορείτε να το καταναλώσετε μέσα σε σαλάτες, να το χρησιμοποιήσετε στο μαγείρεμα, ώστε να δώσετε μια πικάντικη γεύση, καθώς και να το προσθέσετε σε φυσικούς χυμούς.
Τσουκνίδα
Ένα βότανο με πάρα πολλές θεραπευτικές ιδιότητες. Πρόκειται για ένα αντισπασμωδικό φυτό σε περιπτώσεις ρευματισμών και ισχιαλγίας, το οποίο παράλληλα εντείνει την κυκλοφορία του αίματος και δρα θεραπευτικά σε περιπτώσεις παραλύσεων. Επίσης, έχει στυπτικές, διουρητικές και τονωτικές ιδιότητες, ελέγχει τις αιμορραγίες, καθαρίζει τον οργανισμό από τις τοξίνες, και τονώνει το κυκλοφοριακό σύστημα.
Είναι πολύ καλή πηγή βιταμινών όπως, B, C, E, A, K. Επίσης, περιέχει μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως είναι το μαγνήσιο, το πυρίτιο, ο σίδηρος και το κάλιο.
Η τσουκνίδα μπορεί να καταναλωθεί σε σούπες, σε πίτες μαζί με άλλα άγρια χόρτα, αλλά και ως αφέψημα.
Βότανα, που βοηθούν στην αντιμετώπιση του προστάτη!
O προστάτης, όπως και κάθε όργανο, πολύ συχνά παρουσιάζει παθήσεις. Oι πιο συχνές είναι οι φλεγμονές, οι γνωστές προστατίτιδες, η καλοήθης υπερτροφία και ο καρκίνος. Tα προβλήματα, συνήθως, εμφανίζονται πάνω από τα 40 χρόνια και αυξάνουν όσο αυξάνει και η ηλικία. Αυτό σημαίνει ότι ο προστάτης είναι σημαντική πηγή ενοχλημάτων, κυρίως για άνδρες μεγάλης ηλικίας.
Παλμέτο ή Σερενόα
To βότανο Παλμέτο χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την αντιμετώπιση της υπερπλασίας/υπερτροφίας του προστάτη. Έχει αντιανδρογόνο και αντιφλεγμονώδη δράση και διευκολύνει την ούρηση, ανακουφίζοντας από τα συμπτώματα του διογκωμένου προστάτη. Τα λιπαρά οξέα του εκχυλίσματος αποτελούν δομικά στοιχεία απαραίτητα για την ανάπτυξη και ενίσχυση του μυϊκού ιστού. Επιπλέον, το Σερενόα επηρεάζει την έκκριση ορμονών, όπως είναι η προγεστερόνη, τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη.
Μπορεί να καταναλωθεί ως αφέψημα.
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τα προϊόντα του φαρμακείου της φύσης, θα πρέπει να καταναλώνονται με σύνεση καθώς η αλόγιστη και υπερβολική χρήση τους μπορεί να οδηγήσει σε κινδύνους την υγεία μας εμφανίζοντας παρενέργειες . Οτιδήποτε είναι φυσικό δε σημαίνει ότι είναι και απολύτως ασφαλές. Έτσι, τα φαρμακευτικά φυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση και βάσει των συμβουλών των ειδικών, που τα γνωρίζουν καλά.
Σοφία Εμμανουήλ
ΒSc Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
τηλ: 6982041776
e-mail: sophiaemmanouil7@gmail.com
Photo: Echter Lavendel (Lavandula angustifolia) by Maja Dumat is licensed under CC BY 2.0