Όσο προχωρούμε από το Φθινόπωρο προς τον χειμώνα, εμφανίζονται όλο και περισσότερες λοιμώξεις του αναπνευστικού, οι οποίες κάθε χρόνο ταλαιπωρούν πολύ κόσμο. Από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τις αρχές Μαρτίου εμφανίζεται η γρίπη, που αποτελεί και το αποκορύφωμα αυτής της έξαρσης των λοιμώξεων.
Τι είναι η γρίπη και ποια τα συμπτώματά της;
Με τον όρο γρίπη εννοούμε μια οξεία πάθηση του αναπνευστικού συστήματος. Προκαλείται από τους διάφορους ιούς της γρίπης και μεταδίδεται κυρίως αερογενώς, δηλαδή με τα σταγονίδια που εκπέμπει κάποιος με το βήχα ή το φτάρνισμα. Ωστόσο, η γρίπη μεταδίδεται και μέσω των χεριών: αγγίζουμε μολυσμένες από τον ιό της γρίπης επιφάνειες και, στη συνέχεια, τα μάτια μας, τη μύτη ή το στόμα μας διασπείροντας, έτσι, τη μετάδοση της γρίπης. Η νόσος μεταδίδεται μία μέρα πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα έως και επτά ημέρες μετά.
Η γρίπη χαρακτηρίζεται από συμπτώματα θορυβώδη, όπως υψηλό πυρετό, ξηρό βήχα και πόνο στο λαιμό, πονοκέφαλο, πόνους στους μύες και στις αρθρώσεις.
Υπάρχουν, όμως, και κάποια ανησυχητικά συμπτώματα, τα οποία θα πρέπει να μας κατευθύνουν να αναζητήσουμε ιατρική βοήθεια. Αυτά είναι:
- Ο πυρετός είναι υψηλός και διαρκεί πολλές ημέρες ( συνήθως πάνω από 3 ημέρες)
- Υπάρχει δυσκολία στην αναπνοή
- Υπάρχουν διαταραχές στην επικοινωνία, λιποθυμικά επεισόδια ή υπνηλία (ειδικά στα παιδιά)
- Ο ασθενής αναφέρει πόνο στο στήθος
- Αν και ο ασθενής παρουσίασε βελτίωση των συμπτωμάτων, επανεμφανίζει υψηλό πυρετό ή βήχα
Σε τι διαφέρει η γρίπη από το κοινό κρυολόγημα;
Η γρίπη συχνά συγχέεται με το κοινό κρυολόγημα, το οποίο όμως προκαλείται από διαφορετικούς ιούς σε σχέση με τη γρίπη.
Έτσι, ενώ η γρίπη χαρακτηρίζεται συνήθως από υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, έντονους μυϊκούς πόνους, εξάντληση και βήχα, στο κοινό κρυολόγημα τα παραπάνω συμπτώματα είναι πιο ήπια. Επιπλέον, η γρίπη μπορεί να εμφανίσει σοβαρές επιπλοκές, ενώ το κοινό κρυολόγημα σπάνια εμφανίζει επιπλοκές.
Οι κυριότερες επιπλοκές της γρίπης είναι η πνευμονία, η παρόξυνση ορισμένων χρόνιων παθήσεων, όπως το άσθμα, και η χρόνια βρογχίτιδα. Όταν, μάλιστα, συνοδεύεται από διάρροιες ή εμετούς, ειδικά στα παιδιά, μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση.
Οι παραπάνω επιπλοκές συνήθως εμφανίζονται σε άτομα με ιστορικό χρόνιων παθήσεων, όπως οι πάσχοντες από χρόνιες πνευμονοπάθειες, καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια και άλλα χρόνια νοσήματα. Επίσης, στις ομάδες υψηλού κινδύνου ανήκουν και τα άτομα άνω των 60 ετών, οι έγκυες και τα βρέφη.
Έτσι εάν κάποιος εμφανίσει συμπτώματα γρίπης και ανήκει σε κάποια από τις ομάδες υψηλού κινδύνου, θα πρέπει άμεσα να επικοινωνήσει με τον γιατρό του.
Oι κυριότερες λοιμώξεις του ανωτέρου αναπνευστικού είναι το κοινό κρυολόγημα, οι παραρινοκολπίτιδες, η ωτίτιδα, η φαρυγγίτιδα και η αμυγδαλίτιδα. Οι κυριότερες λοιμώξεις του κατωτέρου αναπνευστικού είναι η οξεία βρογχίτιδα λοιμώδους αιτιολογίας, η χρόνια βρογχίτιδα, η παρόξυνση χρόνιας βρογχίτιδας και η πνευμονία.
Τι μπορούμε να κάνουμε, για να προστατευτούμε;
- Συχνό πλύσιμο των χεριών, ιδιαίτερα εάν υπάρχει στο σπίτι κάποιος που είναι ήδη ασθενής. Η υγιεινή των χεριών προλαμβάνει τη μετάδοση των λοιμώξεων στους ίδιους μας τους εαυτούς.
- Εάν δεν υπάρχει τρόπος να πλύνουμε τα χέρια μας, θα πρέπει να τα καθαρίζουμε τακτικά με τα ειδικά αλκοολούχα διαλύματα.
- Εμβολιασμός με το αντιγριπικό εμβόλιο των ατόμων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
- Αποφυγή άσκοπης χρήσης αντιβιοτικών: Η απόφαση της χορήγησης ή όχι των αντιβιοτικών θα πρέπει να ανήκει στο θεράποντα ιατρό. Όταν ο ιατρός δε μας χορηγεί αντιβιοτικά, το κάνει γιατί δε μας χρειάζονται και όχι γιατί είναι «κακός ιατρός».
- Σωστός αερισμός των χώρων που συνωστίζονται πολλά άτομα (π.χ. δημόσιες υπηρεσίες, μέσα μαζικής συγκοινωνίας κ.α.) καθώς και καλή συντήρηση των κλιματιστικών.
- Αποφυγή στενής επαφής με άτομα που έχουν συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού.
- Αποφυγή άμεσης επαφής των χεριών μας με τα μάτια, τη μύτη και το στόμα, για να αποτρέψουμε τη διασπορά των μικροβίων και των ιών.
- Εάν έχουμε ήδη εμφανίσει λοίμωξη, θα πρέπει να καλύπτουμε τη μύτη και το στόμα μας κατά τη διάρκεια του βήχα ή του φτερνίσματος με χαρτομάντιλα μίας χρήσεως, τα οποία θα πρέπει στη συνέχεια να τα πετάμε και να πλένουμε καλά τα χέρια μας.
- Τήρηση σωστής διατροφής: Η τήρηση υγιεινής διατροφής έχει σαν αποτέλεσμα την ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Ένα πρότυπο τέτοιας διατροφής αποτελείται κυρίως από όσπρια, λαχανικά, ψάρια, γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών και φρούτα. Όσο για τα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, αυτά θα πρέπει να τηρούν τα διατροφικά προγράμματα, που είναι κατάλληλα για την πάθηση τους.
Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε και γενικά μέτρα, τα οποία ενισχύουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, όπως η αποφυγή του καπνίσματος, η όσο το δυνατόν καλύτερη ψυχολογική μας κατάσταση και ο επαρκής ύπνος.
Dr.Γεώργιος Ι. Τασόπουλος MD,PhD
Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος
www.pneumonologiko-iatreio.com
e-mail: dr.gtasopoulos@windowslive.com
Photo by Hush Naidoo on Unsplash